Jeugdigen moeten zich vrij kunnen ontwikkelen om te kunnen opgroeien tot verantwoordelijke, zelfstandige, zelfredzame en maatschappelijk betrokken volwassenen. Primair zijn ouders/verzorgers verantwoordelijk voor het welbevinden van hun kinderen. Daar waar zij hier tijdelijk niet toe in staat zijn, krijgen zij een steuntje in de rug.

De gemeente Rijswijk zet actief in op het creëren en stimuleren van een zo goed mogelijk opgroei- en ontwikkelklimaat en het bevorderen van kansengelijkheid. Eventuele problemen worden zo vroeg mogelijk gesignaleerd en opgelost zodat zwaardere (jeugd)hulp voorkomen wordt.

Het onderwijs en de aanbieders van diverse jeugdactiviteiten op het gebied van sport, spel, kunst, cultuur en vrijetijdsbesteding spelen hierin, naast de ouders/verzorgers, een belangrijke rol. Ze zijn essentieel voor de wijze waarop jeugdigen zich kunnen ontwikkelen en ontplooien, zodat zij als jongvolwassenen klaar zijn voor hun zelfstandige deelname aan de maatschappij. Het beleid is erop gericht om alle jeugdigen dezelfde kansen te bieden vanuit een positieve benadering waarbij een preventieve aanpak voorop staat.

Het is onze ambitie om met de organisaties die met jeugdigen werken het beleid en de uitvoering af te stemmen en deze organisaties ook actief te laten samenwerken. Hierbij werken we vanuit de volgende uitgangspunten:

• jeugdigen staan centraal;

• versterken van eigen kracht;

• werken vanuit een integrale aanpak;

• aandacht voor jeugdparticipatie.

Het Rijswijkse jeugd- en onderwijsbeleid richt zich op jeugdigen in de leeftijd van 0-23 jaar en sluit het aan op de diverse levensfasen. We verdelen het jeugd- en onderwijsbeleid daarbij in drie thema’s: Opgroeien en Opvoeden, Educatie en Persoonlijke Ontwikkeling.

Opgroeien en Opvoeden

Vanuit een gezamenlijke inzet realiseren we een breed, laagdrempelig en op elkaar afgestemd aanbod van opvoedings- en ontwikkelingsondersteuning aan ouders en hun kinderen. De vraag van ouders en hun kinderen staat hierbij centraal. Hierbij wordt goed aangesloten op de diverse levensfasen en de daarbij behorende vragen.

Educatie

Goed onderwijs draagt bij aan gelijke kansen voor mensen. Daarbij heeft iedere in Rijswijk wonende jeugdige recht op onderwijs op een voor hem/haar passende plek en behaalt, indien mogelijk, een startkwalificatie (een diploma havo, vwo, mbo2 of hoger). Het optimaal ontwikkelen van het individueel talent is hierbij een belangrijk uitgangspunt. Er is een goede aansluiting met het bedrijfsleven en er is voldoende aanbod van stageplekken. In het kader van volwasseneneducatie/bestrijden laaggeletterdheid stimuleren we inwoners zichzelf te ontwikkelen en zorgen voor een goede toeleiding van de taalvrager naar het aanbod.

Persoonlijke ontwikkeling

Jeugdigen ontwikkelen zich breed en ontdekken hun talenten. Hierbij is het streven dat zij doorstromen naar het regulier aanbod op het gebied van sport, kunst en cultuur, techniek, natuur en milieu en taal. We waarborgen voldoende (veilige) voorzieningen om buiten te spelen, te ontmoeten, te sporten en in aanraking te komen met de natuur Jeugdigen hebben hierin hun eigen stem en worden betrokken bij het tot stand komen van het aanbod

Toelichting verplichte indicatoren

Absoluut verzuim

De verplichte indicator ‘Absoluut verzuim’ is het aantal leerplichtige leerlingen per 1.000 leerlingen dat op enig moment in het schooljaar niet staat ingeschreven op een school of onderwijsinstelling. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is aangewezen als gegevensbron.

De laatst gepubliceerde gegevens bij DUO zijn van het schooljaar 2022-2023. Het aantal Rijswijkse absoluut verzuimers was toen 21,5 leerlingen per 1.000 leerlingen. In absolute getallen ging het om 174 leerlingen.

Voor de voorgaande schooljaren waren deze cijfers als volgt:

• Schooljaar 2021-2022: 3,3 per 1.000 leerlingen; absoluut getal 26 leerlingen;

• Schooljaar 2020-2021: 3,8 per 1.000 leerlingen; absoluut getal 28 leerlingen

Vanwege een aanpassing in de werkwijze van team leerplicht in het registeren van absoluut verzuim zijn deze cijfers hoger dan voorgaande jaren. Voorheen werden bijvoorbeeld leerlingen waarbij een traject voor vrijstelling van de inschrijvingsplicht liep niet geregistreerd als absoluut verzuimer. Daarnaast blijft het zeer lastig voor bepaalde specifieke doelgroepen (bijvoorbeeld statushouders) om snel een (passende) onderwijsplek te vinden; ook al omdat bijvoorbeeld eerst deze leerlingen een toets moeten maken om te bepalen op welk schoolniveau zij kunnen instromen.

Relatief verzuim

De verplichte indicator ‘Relatief verzuim’ is het aantal leerplichtige leerlingen per 1000 leerlingen dat staat ingeschreven op een school of onderwijsinstelling maar deze niet of niet geregeld bezoekt. DUO is aangewezen als gegevensbron.

De laatst gepubliceerde gegevens bij DUO zijn van het schooljaar 2022-20223 Het aantal Rijswijkse relatief verzuimers was toen 34 leerlingen per 1.000 leerlingen. In absolute getallen ging het om 277 leerlingen.

Voor de voorgaande schooljaren waren deze cijfers als volgt:

• Schooljaar 2021-2022: 38 per 1.000 leerlingen; absoluut getal 297 leerlingen;

• Schooljaar 2020-2021: 35 per 1.000 leerlingen; absoluut getal 260 leerlingen

Het relatief verzuim blijft redelijk stabiel.

Voortijdig schoolverlaters (VSV-ers)

De verplichte indicator ‘VSV-ers’ is het percentage van het totaal aantal 12- tot 23-jarigen dat zonder startkwalificatie (minimaal diploma mbo2, havo of hoger) het onderwijs verlaat. Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is aangewezen als gegevensbron.

Het percentage heeft betrekking op de postcode en gemeente waar de scholen voor VO en MBO gevestigd zijn. Dit betekent dat het hieronder genoemde percentage betrekking heeft op alle leerlingen die staan ingeschreven op deze Rijswijkse scholen voor VO en MBO, ongeacht de woonplaats van deze leerlingen.

De laatst gepubliceerde gegevens zijn van het schooljaar 2022-2023. Het percentage VSV-ers van het Rijswijkse Voortgezet en MBO-onderwijs was toen 2,3%.

Voor de voorgaande schooljaren waren deze percentages als volgt:

• Voor het schooljaar 2021-2022: 2,2%

• Voor het schooljaar 2020-2021: 1,6%

In vergelijking met voorgaande schooljaren stijgt dit percentage licht. Voor het schooljaar 2020-2021 was het percentage uitzonderlijk laag te noemen, zeker in vergelijking met de jaren daarvoor waarbij dit percentage telkens rond de 2,3% lag. Dit heeft vermoedelijk te maken gehad met de coronapandemie

Toelichting indicatoren

Voldoende kindplaatsen voor voorschoolse educatie

De gemeente streeft ernaar dat er voor alle peuters met een geconstateerde taalachterstand een plek beschikbaar is op een Rijswijkse peuterspeelschool voor het krijgen van voorschoolse educatie. Hiermee wordt de taalachterstand verminderd of ingehaald en worden zij goed voorbereid op de basisschool. Met het van start gaan van een nieuwe groep peuteropvang in RijswijkBuiten zijn in totaal 170 plaatsen in 17 groepen beschikbaar voor Rijswijkse kinderen met een doelgroepindicatie voor voorschoolse educatie.

Aantal projecten samen met het Team Brede Impuls

De Brede Regeling Combinatiefuncties is een stimulans voor intensieve samenwerking tussen diverse partners, waaronder scholen en het Team Brede Impuls. Binnen zo’n samenwerkingsverband wordt een school- en/of wijkprogramma gerealiseerd op het gebied van natuur, taal, techniek, cultuur en sport. Vanaf 2023 is de Brede regeling Combinatiefuncties ondergebracht in de brede regeling voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis, Het betreft nu een Specifieke Uitkering. Voor de jaren 2024-2026 is een plan van aanpak en een uitvoeringsagenda opgesteld.

De Ontdekkers

De Ontdekkers bieden het hele jaar door, zowel tijdens als na schooltijd en in de vakanties, een divers en laagdrempelig programma van kinder- en jeugdactiviteiten.

In 2024 zijn in alle (11) wijken van Rijswijk activiteiten aangeboden.

Alle basisscholen zijn vertegenwoordigd in de Raad van Kinderrechtenambassadeurs

De Raad van Kinderrechtenambassadeurs bestaat uit leerlingen van groep 7 van de Rijswijkse basisscholen. De ambitie is dat alle 20 Rijswijkse basisscholen zijn vertegenwoordigd in de Raad. Het streven is om hier de komende jaren gestaag naar toe te groeien.

Jeugdigen geven gevraagd en ongevraagd advies op minimaal 3 onderwerpen (Speaking Minds Methodiek)

Het streven is om vanuit jongerenpanels de jeugdigen advies te vragen. De panels kunnen variëren qua samenstelling afhankelijk van de adviesvraag. Door middel van de Speaking Minds methodiek worden praktisch opgeleide jongeren betrokken bij het gemeentelijk beleid. Zij kunnen de gemeente adviseren over een specifieke beleidsvraag.

Rijswijkse deelnemers aan het MDT project Follow Your Dreams (FYD)

De Maatschappelijke Dienst Tijd (MDT) -projecten zijn een mooie en vernieuwende aanvulling op de al bestaande ondersteuningsprojecten voor jongeren. De ervaring leert dat door middel van de MDT-“reis” de jongeren werken aan talentontwikkeling, elkaar ontmoeten en maatschappelijke impact.

Follow Your Dreams is een MDT-traject dat door de gemeente Den Haag wordt georganiseerd voor jeugdigen tussen de 18 en 27 jaar zonder werk en/of startkwalificatie. Doel is om de deelnemers naar werk of een opleiding te begeleiden. De gemeente Rijswijk is sinds 2021 bij dit project aangehaakt.