Wat hebben we er voor gedaan?
Veiligheid
De aanpak van ondermijning betrof in 2024 een gemeente brede inzet waarbij toezicht, handhaving, controle en bestuurlijke weerbaarheid een hoofdrol speelden. De aanpak van ondermijning omvat de uitvoering uit de bestuurlijke portefeuilles "Voorkomen Ondermijning” en “Ondermijning” Door de gemeente werd op beide portefeuilles ingezet. Hierbij kreeg zij voor haar bestuurlijke aanpak ondersteuning vanuit het RIEC. Zo hebben wij in 2024, in samenwerking met het RIEC, meerdere bewustwordingsbijeenkomsten georganiseerd voor diverse teams en werd er een bijeenkomst georganiseerd voor buurtpreventen om signalen van ondermijning te leren herkennen. Ter voorkoming van ondermijning heeft de gemeente binnen district E, in samenwerking met het RIEC, een e-learning ondermijning gelanceerd voor de buurtpreventen en de inwoners van onze gemeente. Met de extra structurele (versterkings)gelden voor de ondermijningsaanpak die het RIEC Den Haag heeft ontvangen van het ministerie van JenV zijn diverse jongerenwerkers getraind in het herkennen van signalen van ondermijning in relatie tot het voorkomen van jonge aanwas in de criminaliteit. In 2024 werd ook gestart met het Project Dealbreakers. In 2024 werd de tweede wijkboa met taakaccent ondermijning verwelkomt en werden beide wijkboa's met taakaccent ondermijning extra geschoold in het herkennen van signalen. Team handhaving en team bijzondere wetten krijgen sinds het derde kwartaal vanuit het RIEC ondersteuning bij hun werkzaamheden. Sinds het vierde kwartaal is de gemeente aangesloten bij de Meld Misdaad Anoniem campagne met de focus op onze bedrijventerreinen.
In 2024 werd er diverse malen bestuurlijk opgetreden om de openbare orde en veiligheid te herstellen. In totaal werden er zeven panden (woningen en bedrijfspanden) door de gemeente gesloten, omdat bijvoorbeeld de Opiumwet en/of de Wet Wapens en Munitie werden overtreden of vonden er incidenten plaats waarbij er sprake was van een reële dreiging van geweld op een pand. In 2024 werd er ook eenmaal cameratoezicht, met een tijdelijk karakter, ingesteld als herstelmaatregel.
Ook vonden er in 2024 diverse integrale controles plaats. Deze controles werden uitgevoerd omdat er sprake was van RIEC-casuïstiek, er signalen waren dat er mogelijk sprake was van malafide bedrijvigheid of werd er gecontroleerd in samenwerking met de Rijswijkse pandbrigade. Vanuit team handhaving werden diverse bestemmingsplan controles uitgevoerd. Daarbij werden diverse overtredingen aangetroffen op het gebied van de Opiumwet en de Wet Wapens en Munitie, waarna de politie en het Openbaar Ministerie de aangetroffen missstanden verder hebben opgepakt.
In 2024 werd ook de beleidsregel “drugshandel op straat” ingevoerd, waardoor er een last onder dwangsom kan worden opgelegd als er een overtreding plaatsvindt. Relevant is ook te noemen dat wij het lokale beleid omtrent het sluiten van woningen op grond van artikel 13B van de Opiumwet hebben herzien en geen onderscheid meer maken tussen de huursector en de koopsector. In november hebben het RIEC en de gemeente voor de gemeenteraad van Rijswijk een presentatie over de aanpak van Ondermijning gegeven.
Project Dealbreakers
In 2024 is het project Dealbreakers van start gegaan in het Stanislas Beweegcollege. Hierbij is gebruik gemaakt van aanbod dat beschikbaar is voor eerstejaars leerlingen. Hiernaast hebben docenten meegedaan aan de alerttraining om signalen die mogelijk wijzen op deelname aan drugscriminaliteit te herkennen.
Ook is een nieuw signaleringsoverleg georganiseerd om op casusniveau te bespreken hoe wordt omgegaan met zorgwekkende signalen. Aan het overleg nemen verschillende partijen deel zoals (online) jongerenwerkers, de politie, gemeente Rijswijk (handhaving, Veiligheid en Jeugd Onderwijs Scholen) en het Stanislascollege. Het aanbod Dealbreakers is bij de samenwerkingspartners (Welzijn Rijswijk, politie, Stanislascollege, etc.) en leerlingen van het eerste jaar zeer positief ontvangen.
In Stanislascollege namen naast de eerstejaars ook de tweedejaars deel aan het aanbod en er is vanuit meerdere Rijswijkse middelbare scholen interesse getoond om Dealbreakers ook in hun lescurriculum op te nemen.
Wijkveiligheid
In 2024 is vanuit wijkveiligheid vooral incidentgestuurd gewerkt. Sommige incidenten hebben zo'n grote impact in een buurt gehad dat een actieplan werd opgesteld voor extra aandacht. Zodoende is een actieplan voor het Havenkwartier en Pasgeld opgesteld. Hiernaast is ter voorkoming van inbraakpreventie een Donkere Dagen actie gehouden. In samenwerking met de woningcorporaties en de politie zijn inwoners geïnformeerd hoe zij hun woning beter tegen inbraak kunnen beveiligen.
In het laatste kwartaal is naar aanleiding van de veiligheidsmonitor 2023 samen met samenwerkingspartners (woningcorporaties, politie en Welzijn Rijswijk) nieuwe invulling gegeven aan het bestaande wijkveiligheidsoverleg. Er is behoefte om de samenwerking binnen het wijkveiligheidsoverleg te intensiveren en effectiever in te zetten.
Aandachtlocatie stationsgebied
In 2024 is er ingezet op het terugdringen van High Impact Crimes (HIC), veel voorkomende criminaliteit en diverse vormen van overlast. Naast cameratoezicht in het stationsgebied is ook gewerkt aan een Lokaal veiligheidsarrangement voor Station Rijswijk.
Senioren en veiligheid
In 2024 heeft team Veiligheid veel extra en onvoorziene tijd en capaciteit moeten inzetten naar aanleiding van meldingen en incidenten op verschillende gebieden zoals (de aanpak van) woonoverlast, wijkveiligheid, huiselijk geweld, femicide en ondermijning. Bij ernstige en acute incidenten werd met een gemeentelijke crisisaanpak gewerkt.
De activiteiten om in 2024 aandacht te besteden aan de doelgroep senioren konden door de benodigde inzet van team Veiligheid op deze thema’s niet worden uitgevoerd. De doelstelling om de weerbaarheid van senioren tegen (online) criminaliteit te vergroten door middel van voorlichting is echter nog steeds van belang en onveranderd.
Cybersecurity en digitale criminaliteit
In 2024 hebben wij diverse stappen gezet om bij te dragen aan bewustwording en samenwerking op cybersecurity en digitale criminaliteit. Zo zijn we in 2024 gestart met het opbouwen van een samenwerkingsrelatie met het Regionaal Samenwerkingsverband Integrale Veiligheid (RSIV). Deze samenwerking richt zich op het ontwikkelen van een programma voor senioren om in 2025 verschillende gerichte acties te ondernemen.
We hebben in 2024 meerdere afspraken gehad met het Platform Veilig Ondernemen (PVO) waar ook het BBR een aantal keer bij aansloot.
Preventie met gezag
In mei 2024 heeft de gemeente Rijswijk een aanvraag ingediend om de lokale preventieaanpak van (georganiseerde en ondermijnende) jeugdcriminaliteit te versterken in het kader van het landelijke programma Preventie met gezag (Pmg). De aanvraag is in juli 2024 toegekend. Dit betekent dat Rijswijk voor een periode van drie jaar in totaal € 1.239.672,- (exclusief BTW) aan extra middelen ontvangt.
Met de gelden van Pmg zal Rijswijk de komende drie jaar de aanpak van jeugdcriminaliteit versterken. Met de Pmg gelden wordt een integrale aanpak ontwikkeld waarbij bewezen preventieve interventies worden ingezet. Hiervoor is voor 3 jaar subsidie toegekend vanuit het Ministerie Justitie en Veiligheid (juli ’24 t/m juni ’27).
Doel van het programma is om te voorkomen dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen in de leeftijd van 8 tot en met 27 jaar in de (georganiseerde en ondermijnende) jeugdcriminaliteit terecht komen, of daar verder in afglijden met focus op de preventieve aanpak. Dit willen we bereiken door de tijdelijke middelen van Preventie met gezag te gebruiken om duurzaam te investeren in de lokale preventieaanpak jeugdcriminaliteit.
In 2024 hebben we een verdiepende analyse opgesteld voor beter zicht op de actuele situatie voor (jonge) kinderen en beter zicht op specifieke doelgroepen zoals jonge aanwas en doorgroeiers. Dat hebben we samen met partners gedaan, zodat we wetenschappelijke inzichten en data combineren met straatkennis en signalen, trends en ontwikkelingen in onze wijken en scholen. De probleemanalyse is in november 2024 afgerond en aan de gemeenteraad gezonden.
Inspectie en Handhaving
De gemeentelijke visie op integrale handhaving waaronder die op het gebied van leefbaarheid en veiligheid is vastgelegd in gemeentelijk handhavingsbeleid. Op basis van omgevingswetgeving is de integrale Uitvoerings- en Handhavingsstrategie vastgesteld over de uitoefening van onze vergunnings- en handhavingstaken. Deze zijn aangepast aan de huidige opgaven binnen de fysieke leefomgeving zoals de onderdelen milieu, bouwen en wonen en APV. Dit is nodig vanwege de decentralisatie van de bodem- en ondergrondtaken, afval, energiebesparing, de Wet kwaliteitsborging bouwen (Wkb) en de Omgevingswet. Hierbij spelen de wijzigingen in de werkwijze door de invoering van de Omgevingswet en de Wkb een hoofdrol. De toezichtstaken milieu of taken van andere disciplines die raakvlakken hebben met milieu zijn opgenomen in de jaarlijkse werkplannen van de Omgevingsdienst Haaglanden.
Handhaving openbaar gebied en Team Toezicht & Parkeren
De huidige inzet op overlast en kleine ergernissen die de leefbaarheid aantasten in de openbare ruimte (afval, verkeer, hondenbeleid) is voortgezet en de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa) sporen strafbare feiten op in onder andere de openbare ruimte. De boa’s hebben primair een handhavende en toezichthoudende functie en stellen zich dienstbaar op.
Bij het Team Toezicht & Parkeren zijn we gestart met de nieuwe scanoplossing met het doel om verdere optimalisatie en professionalisering binnen de parkeerketen te bewerkstelligen. De gestelde eisen in het selectieproces zijn geformuleerd met het oog op het verzekeren van kwaliteit, efficiëntie en doelgerichtheid in onze handhavingsactiviteiten. Nu de nieuwe scanoplossing er is, zijn we de vacante formatieplaatsen bij team Toezicht & Parkeren aan het invullen. Het aantal fte is daarbij verhoogd naar 8 waarmee we op een dag twee diensten kunnen draaien en het aantal scans is verdubbeld.
Rijswijkse pandbrigade
Op 1 januari 2024 is de Rijswijkse Pandbrigade (RPB) van start gegaan. Doel is de opsporing en aanpak van misstanden door oneigenlijk gebruik van woningen en panden en woonoverlast. Daarbij kan worden gedacht aan illegale kamergewijze verhuur, woningsplitsing, overbewoning en ernstige onderhoudsproblemen.
De RPB reageert op meldingen en spoort ook zelf misstanden op. Meldingen kunnen door inwoners worden ingediend via een speciaal daarvoor opgezet meldpunt. In 2024 zijn in totaal 409 meldingen ontvangen. De ontvangen meldingen gingen vooral over onrechtmatig wonen en gebruik (164), achterstallig onderhoud (85), overlast (57) en illegale bouwactiviteiten (30).
Samen met onze partners zoals de toezichthouders van de Basisregistratie personen, boa's, team Veiligheid en ook toezichthouders van de Veiligheidsregio Haaglanden en de GGD heeft de RPB de meldingen geprioriteerd, werden bezoeken integraal voorbereid en gezamenlijk uitgevoerd. In 2024 zijn vanaf mei maandelijks in de avonduren panden bezocht. Tijdens de bezoeken is aandacht geschonken aan de oorzaak van ongewenst en illegaal woongedrag en werden, waar nodig, partners zoals maatschappelijk werk betrokken. Met de ‘overtreders’ zijn gesprekken gevoerd, eventueel naar oplossingen gezocht en als dit niet mogelijk is handhavend opgetreden.
Van de 409 meldingen zijn 145 meldingen afgehandeld (stand 14 januari 2025).
Overgang Wet kwaliteitsborging
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen hevelt uitvoering van de technische toetsingen aan het Bouwbesluit en het toezicht op de technische aspecten uit het Bouwbesluit over naar private partijen. In 2024 hebben we ons gericht op de effecten en een soepele overgang van beide wetten met behoud van kwaliteit. Voor beide wetten is een goed werkend digitaal stelsel noodzakelijk.
De toezichthouders bijzondere wetten APV zijn in 2024 efficiënter gaan samenwerken met het team Vergunningen binnen de taken van toezicht en advisering met betrekking tot de regels van Algemene Plaatselijke Verordening. Daarbij is er extra aandacht op de naleving van de voorwaarden van de exploitatie- en alcoholwetvergunning bij een horeca- of slijtersbedrijf en werken ze nauw samen met de boa’s in de controle op de naleving van de Alcoholwet (verstrekken van drank aan minderjarigen en wederverstrekking).