Wat hebben we er voor gedaan?

Het programma van werkzaamheden en uitgifte van bouwgrond voor voornamelijk verkoop van woningbouw, zoals dat is gepland en dient als onderlegger van de ramingen van de jaarschijf 2024 van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 en van de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, 2024.

Begin 2025 worden de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Dertiende herziening, 2025 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, Eerste herziening, 2025 opgesteld. De hieruit volgende wijzigingen voor de Programmabegroting 2025-2028 zullen in de 1e halfjaarrapportage 2025 worden meegenomen.

Grondverwerving

Verwervingsactiviteiten worden nadrukkelijk afgestemd op de beoogde ontwikkeling van het gebied. Bij een grootschalige ontwikkeling, waarvan sprake is in RijswijkBuiten, is het doel om alle benodigde percelen te verwerven in een minnelijk traject. Dit doel is behaald.

De laatste voor de ontwikkeling van het plangebied benodigde gronden zijn verworven. Ook de overdracht van de teruglevering van de door ProRail voor de realisatie van de spoorverdubbeling benodigde percelen aan de gemeente heeft onlangs plaatsgevonden.

Bouw- en woonrijp maken

De planning en de uitvoering van de werkzaamheden van bouw- en woonrijp maken zijn aangepast aan de uitgangspunten zoals opgenomen in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 en in de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, 2024.

Rente en financiering

In de grondexploitatieberekening bedroeg het gemiddelde calculatietarief voor de rentekosten van 1,10%.

Risico’s

De omgang met risico’s bij grondexploitaties is beschreven in de Nota Grondbeleid. Risico’s bij dit project kunnen zich voordoen op allerlei gebieden (o.a. politiek, bestuurlijk, maatschappelijk, economisch, wet- en regelgeving, samenwerking). Voor de kansen en bedreigingen van de gemeentelijke grondexploitatie is een risicoparagraaf opgesteld. Deze maakt deel uit van de grondexploitatie.

De gekwantificeerde risico’s binnen de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, 2024 tezamen bedragen 4,333 miljoen. Gelet op het negatieve exploitatieresultaat is hiervoor binnen de grondexploitaties geen dekking aanwezig. De Algemene reserve wordt ingezet als buffer.

Gronduitgifte Grondexploitatie Sion – ’t Haantje Woongebied

De uitgifte van bouwgronden in RijswijkBuiten is nu voorzien in de periode tot en met 2030. Volgens de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 zijn er tot en met 2024 circa 2.400 bouwkavels in verkoop gebracht. De planning is gebaseerd op het sturen op woningaantallen (programma) en het realiseren van de geraamde grondopbrengsten. Naast de drie geplande scholen wordt de tijdelijke school in Sion voor een langere periode aangehouden. In Parkrijk is langs de Laan van ’t Haantje eveneens een tijdelijke school gerealiseerd. De op deze locaties geplande woningbouw zal na afsluiting van de exploitatieperiode, als de behoefte aan lokalen is afgenomen, gerealiseerd worden.

Gronduitgifte Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje - Pasgeld

Per augustus 2024 zijn in deelgebied H7 alle zes de bedrijfskavels verkocht. Eén bedrijfskavel is nog niet uitgegeven. De omgevingsvergunning is verleend en de bezwaartermijn loopt. De grond zal pas worden uitgegeven als er een onherroepelijke omgevingsvergunning is. Naar verwachting zal dit laatste bedrijfskavel uiterlijk half 2025 bouwrijp worden uitgegeven. Het woonrijp maken van deelgebied H7 zal in 2026 worden afgerond.

Deelgebied H8 was t/m 2024 door ProRail gebruikt en is per december 2024 aan de gemeente terug geleverd. In 2024 was een businesscase opgesteld ten behoeve van de ambitie om per 1 januari 2025 de deelgebieden H8/H9 van het Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld over te dragen aan het IPP Haaglanden. Overleggen met het IPP Haaglanden hebben nog niet geleid tot een uitgifte. De overleggen zullen in 2025 worden voortgezet.

De recente ontwikkelingen en onzekerheden met betrekking tot de netcongestie maakt de ontwikkeling van deze plots op dit moment lastig. We gaan ervan uit dat er een vertraging in de uitgifte is van minimaal één jaar.

Duurzaamheid

Rijswijk heeft als doel om van RijswijkBuiten een van de meest duurzame uitbreidingswijken van Nederland te maken. Onderdeel van deze ambitie is het beïnvloeden van de vervoerswijze. Hierbij wordt ingezet op een verschuiving van autogebruik naar duurzamere vormen van vervoer, zoals fietsen en openbaar vervoer.

Eind 2022 is de MIRT-Verkenning Oude Lijn gestart (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). Onderdeel van de MIRT-verkenning is de deelstudie CitySprinter en Nieuwe Stations. ProRail onderzoekt hierin o.a. hoe stap voor stap 4 nieuwe stations kunnen worden geopend in de (nieuwe) woonwijken en de frequentie van de treinen kan worden verhoogd. Station RijswijkBuiten is 1 van de 4 stations. Een nieuw station draagt in grote mate bij aan de toekomstige bereikbaarheid van RijswijkBuiten en omgeving.

Voor het deelgebied Parkrijk is in lijn met bovengenoemde ambities een parkeerconcept opgesteld, waarbij lager autobezit wordt gestimuleerd door het aanleggen van “mobi-punten” op verschillende locaties in de wijk. Op deze locaties worden op termijn niet alleen deelauto’s aangeboden, maar ook deelbakfietsen en elektrische deelscooters. Op deze manier worden nieuwe bewoners gestimuleerd om een (tweede) auto niet aan te schaffen of mee te verhuizen, omdat alternatieve vervoermiddelen in de wijk aanwezig te zijn die het bezit van een extra auto overbodig maken.

Momenteel zijn er vijf hubs opgeleverd, waardoor er 5 elektrische auto’s, 5 bakfietsen en 8 elektrische fietsen beschikbaar zijn. De verwachting is dat er nog 2 hubs in 2025 worden opgeleverd.

De twee laatste hubs worden in 2026 uitgevoerd. In totaal zullen er 9 auto’s, 9 bakfietsen en 8 e-bikes beschikbaar zijn. Indien de vraag voldoende is, zijn de hubs direct op te schalen tot 18 auto’s en 18 bakfietsen.

Boekwaarde

In de paragraaf Financiering is de invloed van RijswijkBuiten op de hoge netto schuldquote van de gemeente opgenomen. Doelstelling is om deze schuldquote snel omlaag te brengen. Ten tijde van het opstellen van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, 2024 was de verwachting nog dat de totale boekwaarde in 2024 met € 2,18 miljoen verlaagd kon worden.

In afwijking hiervan is de boekwaarde over 2024 met € 168.000 toegenomen. Oorzaak hiervan is dat de terugkoop van de gronden van ProRail gepland waren voor 2025 maar nog in 2024 hebben plaatsgevonden.

Een op eindwaarde sluitende grondexploitatie

Op advies van de accountant is bij het in september 2019 vaststellen van de gemeentelijke jaarrekening 2018 een verliesvoorziening gevormd. Dit is in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje,

Achtste herziening, 2020 ook verwerkt. Dit geldt ook voor de uitkomsten van de risicoanalyse en de nog uit te werken optimaliseringsmogelijkheden (o.a. meer woningen en bedrijvigheid).

Op basis van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied, Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje – Pasgeld, 2024, waarin de effecten van de huidige situatie is verwerkt, is de totale verliesvoorziening bijgesteld naar € 19,25 miljoen.