In 2023 hebben we de volgende beleidsstukken vastgesteld;                                                                                                             

• Economische Visie ‘Rijswijk Onderneemt,

• Economische analyse strategie toekomstbestendige bedrijventerreinen,

• (nieuw) Retail-en horecabeleid.

Hiermee hebben we de kaders en randvoorwaarden vastgesteld voor een goed ondernemersklimaat met een aantrekkelijke en toekomstbestendige dynamiek. Ze vormen het uitgangspunt voor verder beleid en uitvoering. Dit gaan we verder vormgeven op de thema’s:

1. Sterke netwerken;

2. sterke werk- en winkelgebieden;

3. sterke economische structuur;

4. sterk onderscheidend profiel en positionering van Rijswijk.

In 2023 hebben we ons strategisch en actief accountmanagement geïntensiveerd en zijn de duurzame relaties met individuele ondernemers en lokale netwerken versterkt. Hierbij lag extra focus op de strategische accounts die een groot aandeel hebben in onze lokale economie. In 2023 hebben we circa 220 bedrijfsbezoeken gedaan. De verbinding met de arbeidsmarkt versterkten we door bedrijven met de accountmanager van het Werkgevers Service Punt te bezoeken. Via ons bedrijfscontactcentrum beantwoordden we dagelijks vragen van ondernemers en we spraken ondernemers in ons digitale ‘open coffee spreekuur’. Ondernemers stelden vragen over het opstarten van een bedrijf en benodigde vergunningen. Via de website en ons LinkedIn account ‘Rijswijk Onderneemt’ delen we nieuws vanuit Rijswijk en blijven we verder in contact met ondernemers. In lijn met onze ambitie om frequent de tevredenheid van onze bedrijven te peilen en verbeterpunten op te halen, hebben we eind 2023 samen met bureau I&O Research een volgende ondernemerspeiling voorbereid.

In 2023 hebben we samen met Industrieschap Plaspoelpolder (IPP) en de Belangenvereniging Bedrijven Rijswijk (BBR) verdere stappen gezet in de aanpak van het regionaal tekort aan kleinschalig bedrijfsmatig vastgoed en de transformatie- en herstructureringsopgaven in het Middengebied van de Plaspoelpolder. In lijn met de gesloten samenwerkingsovereenkomst tussen deze partijen werkten we verder aan het verbeteren van het vestigingsklimaat. In het Middengebied in de Plaspoelpolder was een gebiedsmakelaar actief. Via de aanpak van kansenzones, openbaar gebied en veiligheid wordt het vestigingsklimaat verbeterd en werkten we o.a. verder aan de oprichting van een BIZ (bedrijveninvesteringszone). Ten aanzien van de veiligheid is er gestart met de inzet van particuliere beveiliging in het Middengebied, gedurende de avonduren en nacht.

Binnen de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) werken we met 20 andere gemeenten in de regio verder aan het versterken van het economisch vestigingsklimaat. Hier wordt samengewerkt op het gebied van: sturen op de voorraad van kantoren (plannen en aanbod), aanbod van bedrijventerreinen en detailhandel, vitale winkelgebieden en het doorontwikkelen van campussen. In 2023 werkten we samen aan toekomstbestendige werklocaties en marktevenwicht in vraag en aanbod. Ook werd de geactualiseerde bedrijventerreinenstrategie MRDH 2023-2030 door de provincie aanvaard.

Rijswijk pakt hier een prominente rol. Het gaat hierbij om revitalisering van bedrijventerreinen, transformaties van verouderde kantoren, aanpak van leegstand en aanpak van onze (kern)winkelgebieden naar vitale centra. Rijswijk trok binnen deze thema’s nauw op met de MRDH.

MRDH ondersteunt de gemeente met inzet en financiën. In 2023 heeft MRDH vanuit de bijdrageregeling ‘stimulering economisch vestigingsklimaat’ een financiële bijdrage verleend aan de revitalisering van het Middengebied in de Plaspoelpolder en aan de doorontwikkeling van de campus en het privaat publieke samenwerkingsverband De Energy Cave.

Binnen het samenwerkingsverband Business Park Haaglanden werkten we samen met de gemeenten Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Zoetermeer, Leidschendam-Voorburg en Delft aan het verbeteren van het vestigingsklimaat van de Haagse regio en omstreken. Op de schaal van dit samenwerkingsverband kunnen we slagvaardiger en meer uitvoeringsgericht te werk gaan. Via het frontofficeteam, bestaande uit accountmanagers van de deelnemende gemeenten, werden bedrijven die bedrijfsruimte zochten uitgewisseld en signalen vanuit de markt opgepikt.

Gemeente Rijswijk werkt daarnaast ook nog samen met buurgemeenten Delft, Den Haag en Leidschendam-Voorburg en de Provincie Zuid-Holland op basis van het bestuurlijk woonwerkakkoord ‘Durf te kiezen’. Hierin zijn afspraken gemaakt over het toevoegen van aantallen woningen in de transformatielocaties Havengebied en Kesslerpark, en het behouden of compenseren van bedrijfsruimte op basis van feitelijk gebruik (i.p.v. planologisch) per 1 januari 2021. Daarnaast zijn aanvullende afspraken gemaakt om niet alleen op de korte maar ook op de lange termijn te borgen dat er voldoende bedrijfslocaties blijven. Ook in 2023 hebben we hier verder aan gewerkt o.a. door het inzichtelijk maken van vraag en aanbod en het beter benutten van potentie.

Doelstelling in alle samenwerkingen is het behoud van bedrijven en werkgelegenheid voor de regio en het blijven aanbieden van aantrekkelijke werklocaties. In 2023 ging extra aandacht uit naar het thema ‘beter benutten’. Zo is een ruimtelijke verkenningsscan gemaakt op alle werklocaties die gemeente Rijswijk verder zal gebruiken. In navolging op de vastgestelde strategie Toekomstbestendige werklocaties, zijn we gestart met een plan van aanpak met uitvoeringsagenda en een verkenning van koppelkansen op het gebied van duurzaamheid. Met bijvoorbeeld een energiehub of groen of zon op daken kunnen onze werklocaties ook beter benut worden.

We hebben verdere uitvoering gegeven aan de transformatieplannen van de deelgebieden Havenkwartier, Middengebied en Kesslerpark e.o. in de Plaspoelpolder. We brengen het aantal leegstaande kantoren terug, verbeteren het vestigingsklimaat voor bedrijven en leveren een bijdrage aan de enorme vraag naar woningen in de regio door het toevoegen van woningen aan de randen van de Plaspoelpolder. Havengebied en Kesslerpark transformeren we naar gemengde woonwerkgebieden. Op Kesslerpark is daarbij een campusontwikkeling voorzien. Functiemenging draagt bij aan sociale veiligheid en aan een aantrekkelijk verblijfsklimaat. Het Middengebied blijft een 100% werkengebied en wordt gerevitaliseerd. In 2023 werkten we met eigenaren, projectontwikkelaars en andere stakeholders verder om deze ambities te realiseren. Afdeling Economische Zaken heeft daarbij oog voor de belangen van zittende en nieuwe ondernemers.

Het Havenkwartier wordt getransformeerd van een verouderde bedrijvenlocatie naar een locatie waar ondernemerschap en bedrijvigheid wordt gecombineerd met woningbouw en voorzieningen zoals restaurants, cafés, buurtsupermarkt en maatschappelijke voorzieningen. In het ontwikkelkader staat hoe de verschillende functies wonen, bedrijvigheid, natuur en verkeer hier een verdere plek gaan krijgen. We willen bedrijvigheid behouden en zorgen dat passende bedrijven zich hier vestigen. We versterken het gebied door woningen te bouwen, de openbare inrichting te verbeteren en met aanvullende functies zoals horeca de verblijfskwaliteit aantrekkelijker te maken.

In navolging op het eerder vastgestelde ontwikkelkader voor Kesslerpark en omgeving zijn eind 2023 het ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegd voor de (her)ontwikkeling ‘Campus (Here) At the Park -Kesslerpark’ samen met een besluitaanvraag voor de omgevingsvergunning voor fase 1 van de bouw van de gebouwen.

Samen met Kadans Science Partner werkten we verder aan de ontwikkeling van een campusecosysteem. We voegen binnenstedelijk ook woningen toe voor (young) professionals en talent en realiseren een tijdelijke studentenhuisvesting aan de Polakweg. De campus functioneert hierbij ook als vliegwiel en katalysator voor de transformatie van de rest van de Plaspoelpolder.

Rijswijk kent daarnaast nog zeven grotere en minder grote, maar zeker niet minder belangrijke werklocaties. Ook voor de regio is de waarde van deze werklocaties groot.

In 2023 stelden we de strategie Toekomstbestendige werklocaties vast, die onze ambitie borgt om passende en aantrekkelijke werklocaties aan te blijven bieden. Onze werklocaties moeten kwantitatief en kwalitatief blijven aansluiten op huidige en toekomstige behoeften van ondernemers. Het helder opgestelde gebiedsprofiel en de strategie per werklocatie dragen hieraan bij. Op basis van deze strategie zijn we eind 2023 gestart met het opstellen van verdere uitvoeringagenda’s en een plan van aanpak.

In 2023 stelden we nieuw retail- en horecabeleid vast. Hierbij zetten we in op het verder versterken van de winkelcentra en hun eigen profilering. We hebben handelingsperspectieven per winkelcentrum en een toetsingskader voor solitaire vestigingen (met spelregels voor plannen en initiatieven) uitgewerkt. Er was daarbij extra aandacht voor lokale retail- en horecaondernemers en hun onderlinge samenwerking. In 2023 werd in navolging een verder ‘spoorboekje’ met uitvoeringsagenda en -actiepunten opgesteld. 

In 2023 hebben we verdere uitvoering gegeven aan het vastgestelde masterplan voor de herontwikkeling van Bogaard Stadscentrum. Dit Stadscentrum wordt getransformeerd tot een stadscentrum met een compacter winkelcentrum en een levendig verblijfsgebied met meer diversiteit aan functies. In 2023 hebben we verdere invulling gegeven aan de positionering met nieuw beeldmerk, gebiedscommunicatie over deelprojecten en de daaraan gelieerde verbouwingswerkzaamheden. Zo blijft het winkelcentrum aantrekkelijk als vestigingslocatie voor ondernemers en als verblijfsgebied voor bezoekers.

We hebben verder ingezet op het dorpse en karakteristiek historische karakter van Oud Rijwijk, waar we trots op zijn. We jaagden verdere samenwerking tussen de ondernemers en bedrijven uit de investeringszone (BIZ) in Oud-Rijswijk aan. In 2023 financierde de gemeente de schaatsbaan en werd het succesvolle Dickensfestival georganiseerd. Samen met de ondernemers versterkten we het historisch karakter via actieve gebiedscommunicatie en (ruimtelijke) aanpassingen in de openbare ruimte (denk aan het eerdere herstel van de waterpomp). Ook is in 2023 een succesvolle Koningsdag georganiseerd. Er zijn mogelijke ideeën bedacht voor het versterken van de entrees en we hebben een eerste schetsontwerp voor de herinrichting van de Herenstraat opgesteld. Hier moet nog verder onderzoek en participatie op plaatsvinden. In 2023 is hoofdstuk 2 van de verordening fysieke leefomgeving (de Marktverordening) voor Oud Rijswijk geactualiseerd en vastgesteld door de raad.

Juist in deze periode waarin we als gemeente met de lokale ondernemers hard moeten werken aan de her- en doorontwikkeling van de winkelcentra, is een goede samenwerking in het gebied cruciaal. Om die reden hebben we ook in 2023 bijgedragen aan het centrummanagement van de winkelcentra en werken we samen op gebied van evenementen, zoals de georganiseerde Koningsdag. De centrummanager is de verbinder tussen de ondernemers, vastgoedeigenaren en gemeente bij de organisatie en uitvoering van marketingcommunicatie over evenementen en activiteiten, die een belangrijke bijdrage leveren aan het winkelcentrum. In 2023 waren twee centrummanagers actief, in Bogaard stadscentrum en in Oud-Rijswijk.

Met de stichting Hoteloverleg Rijswijk is de onderlinge samenwerking tussen hoteleigenaren en cultuur, horeca en retail voortgezet. Met deze samenwerking en arrangementen promoten we Rijswijk en onze evenementen om meer bezoekers en bestedingen aan te trekken.

In 2023 hebben we verder overleg gevoerd om te kijken hoe we dit structureel willen voortzetten.

We hebben verder gebouwd aan onze economische positie binnen de regio en het benutten van de unieke kansen die onze centrale ligging in Haaglanden biedt. Verdere samenwerking met zowel lokale als ook regionale partners leidden tot sterkere werklocaties en ecosystemen, zoals bij de Energy Cave en netwerken waarin ondernemers kunnen floreren. We promoten Rijswijk als aantrekkelijke plek voor innovatieve bedrijven, zo werken we aan de praktische toepassing en technieken voor duurzame energie en warmte in en rondom het samenwerkingsverband Energy Cave. In 2023 hielpen we bij de realisatie van meerdere bedrijfsconceptplannen, zoals een bedrijfsverzamelgebouw. Hiermee versterken we onze economische structuur en creëren we aanstekelijke spin-offs voor nieuwe vestigers en werkgelegenheid.

Voor de verdere doorontwikkeling van het privaat publiek samenwerkingsverband ‘Energy Cave’, hebben we in 2023 een cofinancieringtoezegging van € 558.000 vanuit MRDH gekregen. Met partijen uit overheid, onderwijs en (innovatieve) bedrijven hebben we een intentieovereenkomst gesloten voor de verdere regionale samenwerking en opschaling rondom geo/warmtethermie toepassingen en de energietransitie. (Vak)onderwijs, bedrijven en overheden hebben een gezamenlijke uitvoeringsagenda. Daarin is expliciet aandacht voor een goede aansluiting tussen arbeidsmarkt en onderwijs (opleiden van talent en vakmensen), kennisoverdracht en innovatie. Niet alleen voor Rijswijk maar voor de hele regio, of zelfs (inter)nationaal.

Met het samenwerkingsverband Energy Cave hebben we ingezet op het versterken van de samenwerking tussen onderwijs, overheid en het (innovatieve) bedrijfsleven. Daarnaast is meer lading gegeven aan gerichte, adequate en stevige profilering van onze werklocaties én een nieuw retail- en horecabeleid opgesteld die nieuwe initiatieven uitlokken. Rijswijk kent relatief veel werklocaties en daarmee nemen we een unieke plek in bij de verschillende economische regiotafels. We hebben in 2023 de relatie onderhouden met de bijzondere organisaties en belangrijke werkgevers die we huisvesten. Daarnaast hebben we unieke faciliteiten zoals de testlocatie Rijswijk Center for Sustainable GeoEnergy van TNO.

Als we bedrijven en organisaties willen behouden, aantrekken en laten starten vraagt dit om voldoende kwalitatief goede werklocaties, een goed vestigingsklimaat, goed accountmanagement en een goede dienstverlening. Hier hebben we in 2023 (gerichte) inzet op gepleegd.