Rijswijk ontwikkelen tot een moderne duurzame groene stad waar het prettig werken, wonen en recreëren is.

In 2023 heeft het Rijk de provincie en regio gevraagd om de doelen en opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie te vertalen naar provinciaal en regionaal niveau. Dit is ondergebracht in het Programma NOVEX. NOVEX staat voor Nationale Omgevingsvisie Extra.

Op provinciaal niveau heeft de provincie hiervoor een Ruimtelijk Voorstel opgesteld en aangenomen.  Samen met de andere gemeentes in de Haagse regio hebben we gewerkt aan een handreiking om dit Ruimtelijk Voorstel van inbreng te voorzien. In deze handreiking worden de kwaliteiten van de regio omschreven, geven we een doorkijk naar de ontwikkelopgaven voor de toekomst en wordt aandacht gevraagd voor 10 dilemma's (onder andere energievoorziening, bestaande wijken toekomstbestendig maken, ruimte voor werk, kustverdediging en een gebiedsdekkend multimodaal mobiliteitsnetwerk). Voor deze dilemma's hebben we in beeld gebracht wat wij als gemeentes zelf kunnen oppakken en waar hulp nodig is van het Rijk en de provincie.

Op regionaal niveau hebben we samen met de Verstedelijkingsalliantie en het Rijk aan een ontwikkelperspectief voor het NOVEX-gebied Zuidelijke Randstad gewerkt. In dit NOVEX-gebied staat de verstedelijkingsopgave van het gebied langs het spoor van Leiden tot Dordrecht centraal. Het ontwikkelperspectief is een toekomstvisie van deze regio op het gebied van wonen, werken, groen in en om de stad, klimaat, energie en mobiliteit.

In 2023 hebben we ook verder gewerkt aan de MIRT-verkenning Oude Lijn. Enerzijds onderzoekt deze MIRT-verkenning een intensivering van het aantal treinen. Anderzijds wordt ook de aanleg van nieuwe stations onderzocht, waaronder ook een station in Rijswijk Buiten. Voor station Rijswijk Buiten is inmiddels een werkgroep gestart waarin een inpassing van het station verder wordt uitgewerkt.

In 2023 hebben we verder gewerkt aan nieuw- en verbouw van Rijswijk. We concentreren nieuwbouw, naast RijswijkBuiten, voornamelijk in de ontwikkelgebieden nabij het station Rijswijk. In 2023 hebben we een dedicated team ‘Gebiedsontwikkelingen’ opgericht. Dit team houdt zich bezig met de project- en procesmatige aanpak van de binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen binnen de “stadsas”.

We ontwikkelen het winkelcentrum Bogaard en omgeving -conform het vastgestelde Masterplan- tot Bogaard stadscentrum: een levendig gebied in een groene omgeving. Dit doen we door transformatie van kantoren en winkels naar woningen, door horeca toe te voegen aan het beperkte aantal m2 winkelruimte en door een kwaliteitsverbetering en vergroening van de openbare ruimte. In 2023 hebben we de volgende mijlpalen behaald:

• Langs de Prinses Beatrixlaan is The Minister opgeleverd en zijn we gestart met de transformatie van The Beatrix (Van Markenlaan 5). 

• Rond de zomer van 2023 zijn we gestart met de bouw van The Orchard (ruim 500 appartementen), op de plek van de voormalige Sterpassage. Hiervoor hebben we in 2023 een subsidie van1,85 miljoen euro ontvangen van het ministerie van Economische Zaken. De raad heeft ingestemd met de benodigde co-financiering.

• Eind van het jaar hebben we het ontwerp bestemmingsplan voor het ING-blok ter inzage gelegd.

• Voor de HBG- locatie hebben we in 2023 de planvorming opnieuw opgepakt.

• Voor de realisatie van Hof van Rijswijk (voorheen: De Terp) hebben we in 2023 een Startbouwimpuls van 3,7 miljoen euro ontvangen van het ministerie van BZK. Hiermee is de bouwstart van dit deelproject gegarandeerd.

We ontwikkelen het Havengebied tot een gemengd woon-werk- en recreatiegebied volgens de richtlijnen uit het door de raad vastgestelde ontwikkelkader. Voor de deellocaties Harbourpark, Urban Parks en De Havenmeester hebben we in 2023 de bestemmingsplannen in procedure gebracht. Dit zijn in totaal zo’n 1.100 appartementen en 8.500m2 bedrijvigheid.De kantoortransformatie van The Harbour House is opgeleverd. 

We ontwikkelingen het Kessler Park en omgeving tot een campus, waar wonen, werken en verblijven samenkomen, ook vanuit de richtlijnen van het door de raad vastgestelde ontwikkelkader. In 2023 is een omgevingsvergunning verleend voor de transformatie van vier kantoortorens naar 244 woningen (hoek Sir Winston Churchilllaan-Volmerlaan). De werkzaamheden zijn inmiddels gestart. Het bestemmingsplan Campus At the Park (goed voor zo’n 1.370 wooneenheden) isin procedure gebracht. Hier hebben we gebruik gemaakt van een coördinatieregeling.

Bij de herontwikkeling van Te Werve pakken we de wijk integraal aan op openbare ruimte, woningvoorraad, groen, leefbaarheid en sociale cohesie. We besteden bijzondere aandacht aan de herontwikkeling van Te Werve Oost. We trekken hiervoor op met woningcorporatie Rijswijk Wonen en ontwikkelaar Synchroon. In 2023 hebben we een vervolg gegeven aan het participatietraject met bewoners en belanghebbenden. In april 2023 is de Nota van Uitgangpunten vastgesteld. In 2023 is een Samenwerkingsovereenkomst met ontwikkelkader vastgesteld tussen de gemeente en Rijswijk Wonen en hebben we het bestemmingsplan voor Te Werve Oost in procedure gebracht.

We koppelen onze ontwikkelingssopgaven doorlopend aan maatschappelijke doelen voor verduurzaming van het energienetwerk, klimaatadaptatie, innovatie van de economie en behoud van landschappelijke kwaliteiten.

In Te Werve worden 330 sociale woningen van overwegend slechte kwaliteit gesloopt. Hier komen maximaal 630 woningen voor diverse doelgroepen voor terug.

Het programma Stadsontwikkeling is projectoverstijgend en richt zich op het inzichtelijk maken en adresseren van integrale maatregelen die nodig zijn om de stad leefbaar, bereikbaar en toekomstbestendig te ontwikkelen.

De groei van de stad betekent dat ook het (meegroeien van het) voorzieningenniveau in Rijswijk kritisch beschouwd moet worden. Om goed in beeld te brengen welke maatschappelijke voorzieningen waar, wanneer nodig zijn, heeft het Programma Stadsontwikkeling een opdracht geformuleerd om hier nader onderzoek naar te doen. Voor 2023 hadden we gepland om dit ook voor andere thema's concreter inzichtelijk te maken. Dit onderzoek is gestart, maar is in de loop van 2023 on hold gezet vanwege onvoldoende capaciteit. 

• De samenwerking met de Verstedelijkingsalliantie (8 gemeenten, de provincie en de MRDH) stond in 2023 in het teken van het werken aan het Ontwikkelperspectief van het NOVEX-gebied (zie ook ‘Regionale Samenhang’). De Verstedelijkingsalliantie is daarnaast ook primair aanspreekpunt voor het deelonderzoek ‘6e spoor’ van de MIRT verkenning. Dit 6e spoor heeft als doel om verdere afspraken te maken over de wederkerigheid tussen verstedelijking en mobiliteit. Dat gaat enerzijds over de snelheid waarin er woningen en arbeidsplaatsen bijkomen langs de Oude Lijn en anderzijds over de mobiliteitsmaatregelen die nodig zijn om die groei te faciliteren. In 2023 hebben we voor het 6e spoor een opdracht en aanpak geformuleerd. Ook hebben we een coördinator aangetrokken die de opdracht gaat uitvoeren.

• Het Rijk heeft in 2023 een financiële bijdrage toegezegd aan de gemeentes van de Verstedelijkingsalliantie. Het gaat hier om de zogenaamde Gebiedsbudgetten en Mobiliteitspakketten. Rijswijk heeft projecten aangeleverd die in aanmerking kwamen voor een bijdrage en heeft meegewerkt aan afspraken over de verdeling van het geld tussen de alliantiegemeentes. Rijswijk heeft ca. € 7 mln. ontvangen.     

• Vanuit de ambitie om het aandeel van 30% sociale huurwoningen (DAEB) op de totale woningvoorraad te behouden hebben we samen met de corporaties een aanpak uitgewerkt. Deze aanpak is aan de hand van 5 sporen opgesteld en door het college vastgelegd in de notitie “5 Sporen; op weg naar 30% sociale woningvoorraad”. De 5 sporen zien toe op: de realisatie van lopende projecten van de corporaties, het toevoegen van sociale huurwoningen in lopende gebiedsontwikkelingen, het benutten van gemeentelijke locaties voor sociale woningbouw en herstructurering en verdichting van bestaand bezit corporaties. De afspraken die voortvloeien uit deze gezamenlijke 5-sporen aanpak zijn eind 2023 in een allonge aan de in 2022 herziene prestatieafspraken met de corporaties toegevoegd en ondertekend. De bestaande prestatieafspraken zien daarnaast toe op betaalbaarheid en beschikbaarheid, wonen en zorg, leefbaarheid en duurzaamheid.

• In 2023 zijn ook prestatieafspraken vastgelegd met woningcorporatie Habion. Deze is na overname van een complex van Staedion aan het Van Vredenburchplantsoen actief geworden. Deze corporatie richt zich op de huisvesting van (kwetsbare) senioren.  

Toename, differentiatie en verduurzaming van de woningvoorraad door verdichting, transformatie en nieuwbouw.

• In 2023 is de Regionale Realisatieagenda regio Haaglanden vastgesteld, deze vormt een leidraad voor de toekomstige nieuwbouw voor de bouw van betaalbare woningen (sociaal en middelduur).

• In 2023 is een doelgroepenverordening door de gemeenteraad vastgesteld. Hiermee worden in toekomstige woningbouwontwikkelingen de woningbouwcategorieën sociale huur en middeldure huur planologisch vastgelegd en zorgen we ervoor dat die woningen voor de doelgroep behouden blijven.

• In 2023 is flexwoonlocatie Hof van Elsenburg (‘flexwonen fase 1’) in gebruik genomen, deze locatie biedt plek aan statushouders en mensen die met spoed een woning nodig hebben. Hierbij is gebruik gemaakt van de eind 2022 toegekende subsidie ‘stimuleringsregeling flex- en transformatiewoningen’. Voor een opvolgende locatie, flexwonen fase 2, is in 2023 de planvorming gestart.

• In het kader van de herstructurering is Te Werve-Oost in 2023 aangewezen als actiegebied. Inmiddels is  een flink aantal bewoners met hulp van een herstructureringsurgentie uit verhuisd. (geplande sloop in 2024 door woningcorporatie Rijswijk Wonen).

• Ook is een gebied aan de Plataanstraat, Abeelstraat en Sir Winston Churchillaan n kader van herstructurering aangewezen als actiegebied (geplande sloop in 2025 door woningcorporatie Rijswijk Wonen).

• Begin 2023 is de vergunningplicht voor onttrekking, omzetting, samenvoeging, vorming en splitsing van woonruimte in de Huisvestingsverordening 2019 aangescherpt, en is een WOZ-waarde bepaald tot waartoe eigenaren van een koopwoning vergunningplichtig als zij bijvoorbeeld kamers willen gaan verhuren (dit gaat om hoofdstuk 5 Woonruimtevoorraad).

• Begin juli 2023 is een nieuwe Huisvestingsverordening Rijswijk 2023 vastgesteld. Hier zijn enkele beperkte wijzigingen in de regels voor woonruimteverdeling (oftewel de toewijzing van sociale huurwoningen) in doorgevoerd.

• In oktober 2023 zijn de beleidsregels “Wijzigen samenstelling woonruimtevoorraad gemeente Rijswijk 2023” vastgesteld. Dit is een verdere uitwerking van Hoofdstuk 5 van de Huisvestingsverordening en geheel in lijn met het eveneens vastgestelde Paraplubestemmingsplan Wonen en de Paraplubeheersverordening Wonen.

• Er is in 2023 een adhesieverklaring afgegeven voor het project ‘Bouwstroom’ van de corporaties in de regio Haaglanden. In Rijswijk zal samen met de corporaties gekeken worden of er in projecten gebruik gemaakt kan worden van de conceptwoningen die op grond van het project Bouwstroom door de corporaties zijn ingekocht.

• Eind 2023 zijn we gestart met de voorbereiding van een nieuwe Woonvisie, Dit wordt de opvolger van de in mei 2021 vastgestelde Actualisatie van de Woonvisie. Centraal staat het bouwen van betaalbare koop- en huurwoningen in het sociale en middeldure segment voor verschillende doel- en aandachtsgroepen zoals starters, jonge gezinnen, doorstromers en senioren.

• Voor de ontwikkeling van project Hofstede in de landgoederenzone is een omgevingsvergunning verleend en de uitvoering gestart.

• Voor fase 9 van Eikelenburgh is in 2023 een herziening van het bestemmingsplan vastgesteld en de uitvoering gestart.

• We geven uitvoering aan de lokale prestatieafspraken met de woningcorporaties:

  Nieuwbouwprojecten: bestemmingplan vastgesteld voor De Entree, Our House, G. Bomanslocatie 

• Vervolg gegeven aan de herontwikkeling kantoor Admiraal Helfrichsingel 51 en gestart met planvorming Sammersweg

• Verduurzaming van de bestaande woningvoorraad.

  Een belangrijk uitgangspunt voor het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad, is het verder uitwerken en uitvoeren van de Transitievisie Warmte. We willen Rijswijk, net als omliggende gemeenten, mee laten profiteren van WarmtelinQ (Gasunie) of op termijn aansluiten op nog te boren geothermische bronnen of andere lokale warmtebronnen. Daarnaast is de inzet dat vastgoedeigenaren hun warmtevraag verder beperken door bijvoorbeeld te isoleren. We ondersteunen lokale initiatieven om woningen of VvE’s van het aardgas af te halen.

• We werken aan de ontwikkeling van specifieke woon-zorg concepten, zoals Our House, de Blauwe Parel, de zorgwoningen in de Buitenpoort in RijswijkBuiten en de zorgwoningen in het ING-blok (Bogaard stadcentrum).

• Samen met de corporaties hebben we in 2023 een doorstroommakelaar / doorstroomteam aangesteld. Dit is een pilot voor 2 jaar.

• We voegen goed toegankelijke appartementen toe aan de gebiedsontwikkelingen in Bogaard stadscentrum, Havenkwartier, Kessler Park en diverse locaties in Rijswijk-Buiten.

Behoud, ontwikkeling en differentiatie van openbaar groen, singels, parken en landgoederen

• In ons groenbeheerplan hebben we vastgelegd hoe we ons groen onderhouden en welke werkzaamheden nodig zijn om beeldkwaliteit B (woonwijken) en beeldkwaliteit A (winkelcentra In de Bogaard en Oud-Rijswijk) te behalen en te behouden. Met dit beheer versterken we de kwaliteit van het bestaande groen,zodat dit voor mens en dier aantrekkelijk is.

• Binnen de groene ruimte streven we naar een breed palet aan vrijetijdsmogelijkheden. Dit draagt bij aan de gezondheid van inwoners: ouderen, maar zeker ook jongeren en kinderen.

• In 2023 hebben we gekapte bomen vervangen door nieuwe. Waar mogelijk hebben we extra bomen geplant om de oorspronkelijke laanstructuren in Rijswijk te herstellen. Daarmee borgen we de groene kwaliteit in de gemeente Rijswijk.

• We hebben ziekten en plagen in het groen actief bestreden. Het gaat hierbij om Iepziekte, de Reuzenberenklauw en de Eikenprocessierups. Daarnaast hebben we de Japanse duizendknoop in beeld gebracht zodat we deze ook kunnen gaan bestrijden.

• De komende jaren transformeren we het Wilhelminapark naar een stadspark dat voldoet aan de behoeften van onze inwoners. We investeren in recreatieve verbindingen, sport- en spelvoorzieningen, gedifferentieerd groen, kunst, cultuur en evenementen. Daarnaast willen we de realisatie van een horecavoorziening faciliteren.

• De natuurtuin in het Wilhelminapark is onze parel voor natuur- en milieueducatie. Het bijbehorende educatieve centrum werd ook in 2023 goed gebruikt door de vrijwilligers, scholen en verenigingen.

• De aanbesteding van de horeca is nog niet gelukt. We zijn wel een onderzoek gestart naar de haalbaarheid van een tijdelijke horecavoorziening (bijvoorbeeld een foodtruck).

Onze Landgoederenzone is erg belangrijk voor een gezonde leefomgeving in een verstedelijkt gebied. Het cultuurhistorisch gebied is belangrijk voor mens en natuur. Voor de gehele zone is een integrale gebiedsvisie opgesteld. In 2023 zijn we gestart met het uitvoeringsprogramma fase 1; de deelprojecten in het deel van de Landgoederzone dat zich uitstrekt van Oud Rijswijk tot aan de Huis te Landelaan.

Begin 2023 zijn we gestart met een ontwerp- en participatieproces voor een inrichtingsplan voor de Van Vredenburchweg en het Julialaantje.

We hebben het proces voor de verkoop en ontwikkeling van buitenplaats De Voorde in 2023 doorgezet. Van belang hierbij is de inpassing in de structuur van de Landgoederenzone en het herstel van de monumentale waarde. Op dit moment zijn wij bezig met het voorbereiden van de restauratiewerkzaamheden aan het casco.

Eind 2023 is gestart met de woningbouw van Buitenplaats Hofstede.

• Dierenwelzijn is onderdeel van ons duurzaam handelen. Op deze manier willen we ook de bewustwording over dierenwelzijn bij onze inwoners versterken. In 2023 hebben we onderzocht of we in onze APV een artikel op kunnen nemen met het uitgangspunt; geen evenementen met levende dieren tenzij…. Dit bleek niet mogelijk vanwege de hogere wetgeving (Wet Dieren en Wet Natuurbescherming) die bepalend is. Wel kunnen we bij vergunningverlening aan evenementen met levende dieren wijzen op deze hogere wetgeving.

  Begin 2023 zijn in tal van sloten met hoge oevers eenden trappetjes en eenden korven geplaatst.

  Bij het meldpunt Dierenwelzijn zijn in 2023 in totaal 21 meldingen binnengekomen van inwoners met vragen, opmerkingen of zorgen over dieren.

  We hebben diverse artikelen over dierenwelzijn gepubliceerd in (sociale) media

• We hebben overeenkomsten met dierenasiel ‘t Julialaantje en Dierenambulance Den Haag e.o. om aan onze wettelijke plicht voor vervoer en opvang van zwerfdieren te voldoen.

  In 2023 hebben we een nieuwe overeenkomst afgesloten met dierenasiel ’t Julialaantje. Hierin werd de financiële constructie met het Knaaghof (opvang voor knaagdieren en konijnen) geschrapt. Daarom hebben we in 2023 een aparte overeenkomst gesloten met het Knaaghof. De overeenkomst met Dierenambulance DenHaag e.o. is ongewijzigd verlengd.

• In nauwe samenwerking met de dierenklinieken stimuleren we het chippen van katten.

  Dierenkliniek Leeuwendaal is hier in 2023 mee gestopt. Daarmee is Dierenkliniek Eisenhower de enige waarmee we de chipactie nog uitvoeren. Zij hebben in de actiemaand juni in totaal 32 katten gechipt.

• We realiseren en onderhouden veilige losloopgebieden voor honden.

  In 2023 hebben we drie keer schade aan het hekwerk rondom losloopgebieden voor honden hersteld. Op het losloopgebied op het voormalige TEDO terrein hebben we twee keer extra grond gestort. De hondenbezitters hebben zelf de diverse kuilen gedicht. Bij de ingang van dit losloopgebied is ook een bord geplaatst met het verzoek aan hondenbezitters om gegraven kuilen ook weer te dicht te gooien.

• Met ons Ganzenbeheerplan dragen we bij aan het terugdringen van de ganzenpopulatie. We zijn in 2018 met het ganzenbeheer begonnen en zien een behoorlijke daling in broedactiviteit: 2018: 237 nesten, 1255 verwijderde eieren.  In 2023 hebben we 153 nesten behandeld en 809 eieren verwijderd. Zie ook het evaluatierapport.

• We zijn gestopt met het faciliteren van de Dierenvoedselbank. Dit omdat de Dierenvoedselbank aangegeven heeft dat ze van ons geen financiële ondersteuning meer nodig hebben.

• Wij geven meer aandacht aan het bevorderen van het welzijn van wilde dieren en het vervoer en de opvang van wilde dieren in nood.

  Sinds 2023 verstrekken we subsidie aan Vogelopvang de Wulp voor de opvang van vogels in nood. Met de Dierenambulance hebben we de afspraak dat alle vogels in nood vanuit Rijswijk naar de Wulp worden gebracht. Zo voorkomen we spreiding over diverse opvangorganisaties. In 2023 heeft de Wulp 314 Rijswijkse vogels van 44 verschillende soorten opgevangen. 

  In 2023 hebben we het nest van een broedende zwaan (Rembrandtkade) ter bescherming omheind. Dit leverde klachten op van omwonenden. De mannetjes zwaan ging in gevecht met zijn spiegelbeeld en bracht daarmee schade aan auto’s aan.

Basis op orde: schoon, heel en veilig en beeldkwaliteitsniveau B

• Met het uitvoeren van het integraal beheerplan openbare ruimte (2021 – 2025) houden we de basis op orde. In dit plan en de onderliggende beheerplannen is vastgelegd wat we aan beheer en onderhoud moeten doen om onze gewenste beeldkwaliteit te bereiken en te handhaven.

  Voor onze openbare ruimte hanteren we beeldkwaliteitsniveau B en voor de winkelcentra In de Boogaard en Oud-Rijswijk beeldkwaliteit A. Ook hebben we aangegeven welke middelen we hiervoor nodig hebben.

• Ook in 2023 was het integraal beheerplan openbare ruimte de basis voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte.

• Door ieder kwartaal een objectieve kwaliteitsmeting uit te voeren, hebben we de beeldkwaliteit bewaakt en gemonitord.

In 2023 hebben we een nieuw Groenbeheerplan opgesteld. Hierin hebben we duidelijk ons beheerbeleid geformuleerd, passend bij het groenbeleid. We hebben aangegeven welke middelen we nodig hebben om het groenbeheer zo uit te voeren dat we in de woonwijken beeldkwaliteitsniveau B en in de winkelcentra (In de Bogaard en Oud-Rijswijk) beeldkwaliteit A behalen. Ook hebben we aangegeven hoe we de biodiversiteit in ons groen kunnen versterken en welke investeringen nodig zijn voor de nieuwe aanplant van bomen en beplanting. Ook is in het nieuwe Groenbeheerplan een planning van de integrale herinrichtingen opgenomen

In 2023 hebben we een nieuw Beheerplan Wegen opgesteld. Het doel is om de ontstane achterstand in te lopen zodat we voor het eind van de beheerperiode minimaal beeldkwaliteit C kunnen realiseren.

Het Beheerplan Civiele Kunstwerken 2023-2026 is in januari 2023 vastgesteld door de raad. We hebben verder volgens planning uitvoering gegeven aan dit plan. Zo is de vervanging van 13 voetgangers- en fietsbruggen aanbesteed. Dit wordt in het voorjaar van 2024 uitgevoerd.

In het beheerplan Oevers staat dat de kwaliteit van onze oevers niet meer dan 10% onder het basisniveau mag liggen. Daarom hebben we In 2023 diverse reparaties uitgevoerd voor een betere stabiliteit (veiligheid). Ook zijn we gestart met de vervanging van de beschoeiing langs de Strijpwetering.

In het Gemeentelijk Riolerings- en Waterplan staat hoe we voldoen aan onze zorgplicht voor afvalwater, hemelwater, grondwater en oppervlaktewater in onze stad. In 2023 hebben we in de Koopmanstraat het gemengde riool vervangen en een hemelwaterriool aangelegd. In het Rembrandtkwartier willen we de levensduur van een aantal riolen verlengen door ze van een kous te voorzien (relinen). 

Met het actieplan “Rijswijk Schoon” zetten we in op het verminderen van zwerfafval in onze stad. Hiervoor organiseren we diverse publieksgerichte acties.

Met de Afvalrace zetten we de educatie over zwerfafval en afvalscheiding op basisscholen voort.

Op dit moment doen vier basisscholen mee en is de Afvalrace in volle gang.

Om bijplaatsingen en illegale dumpingen te voorkomen, hebben we op verschillende locaties interventies ingezet. Denk hierbij aan (levende) containertuintjes, gedragsprikkels en slimme maatregelen.

Door een aantal straten opnieuw in te richten, verbeteren we de openbare ruimt (zie ook integrale herinrichtingen in paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen). Bewoners kunnen door middel van participatie meedenken. De komende jaren werken we verder aan de Lindenlaan, Steenlaan, Tulpstraat, Rembrandkade fase 2, en 't Haantje.

Openbare speelvoorzieningen

We zijn in de top drie geëindigd van meest speelvriendelijke gemeente 2023. Deze verkiezing is georganiseerd door Jantje Beton met een prijsuitreiking door prinses Beatrix.

De renovaties van speeltuinen Rozenstraat (beheer Welzijn Rijswijk) en Penninglaan (beheer Sportief Onderwijs) zijn in 2023 afgerond met feestelijke openingen in april. 

De sportplek voor de winnaars van de Ommetje Challenge is in 2023 opgeleverd en feestelijk geopend.  

De speelplek aan de Caan van Necklaan is opnieuw ingericht.

Het kunstgras van het trapveld aan de Thierenskade is vervangen.

Er zijn drie bewonersinitiatieven gehonoreerd in 2023. Verplaatsing van de schommelcombinatie aan de Generaal Vetterstraat. Eén schommel in het Wilhelminapark is vervangen door een peuterschommeltje. Schommelcombinatie is bijgeplaatst op de speelplek Lijsterbeslaan.  

Beheerplan openbare Speelplekken 2023-2026 is in 2023 opgesteld en is voor de jaarschijf 2023 uitgevoerd.

Doorbouwen aan een duurzame, klimaat adaptieve, gezonde stad die in de toekomst klimaatneutraal is en een circulaire economie heeft.

• De Transitievisie Warmte is vastgesteld en we zijn bezig met het uitvoeren van acties die nodig zijn om de doelstellingen te halen. De Energietransitie is een bestuurlijke opdracht. De opdrachten en taken zijn belegd bij een team dat onderdeel is van de lijnorganisatie. Dit team is in 2023 flink uitgebreid. Zo krijgen we een bredere focus op de uitvoering. We vertalen de strategische visie naar concrete acties om inwoners en ondernemers te bereiken.

Wat we in 2023 gedaan hebben: 

1. Warmte

A. Beleidsontwikkeling

1. In een regionale samenwerking hebben we input geleverd voor de verdere uitwerking van o.a. de regionale strategie warmte (vraag en aanbod). Er wordt voorlopig nog geen Regionale Energiestrategie Rotterdam-Den Haag 2.0 (RES) opgesteld. Wel zijn we gestart met een plan-MER op de RES 1.0.

2. Het bodemenergieplan is opgesteld en heeft ter inzage gelegen.

3. De Transitievisie Warmte is geborgd in de omgevingsvisie. 

4. Het publiek warmtebedrijf HVC onderzoekt samen met de corporaties Rijswijk Wonen, Vidomes en de gemeente de haalbaarheid van een (betaalbaar) warmtenet in Rijswijk West. Deze samenwerking is vastgelegd in een intentieovereenkomst.

5. Samen met de wijken Hoekpolder en Strijp hebben we een onderzoek gedaan naar de kosten voor alternatieve warmteopties om deze wijken aardgasvrij te maken.

6. Grip op energie: we hebben alle gemeentelijke meters vervangen door slimme meters. Zo is het energieverbruik per meter inzichtelijk.

B. Participatie en communicatie

1. Met onze nieuwsbrief Schakelt Over en de website rijswijk.nl/schakelt hebben we inwoners en ondernemers periodiek geïnformeerd over nieuwe ontwikkelingen, subsidiemogelijkheden, goede voorbeelden en praktische tips.

2. De tentoonstelling in de Energy Cave heeft de taken en uitdagingen in de energietransitie laten zien aan verschillende groepen, zoals scholieren en (internationale) studenten, energie- fixers, professionals vanuit Provincie, professionals vanuit het ministerie, etc.

3. De communicatiemomenten voor het jaar zijn in beeld gebracht in een communicatiekalender en uitgevoerd.

4. Samen met HVC, Rijswijk Wonen en Vidomes hebben we een communicatieplan opgesteld voor het haalbaarheidsonderzoek naar een warmtenet in Rijswijk West.

C. Energie besparen

1. We hebben het Plan van aanpak Energiearmoede uitgevoerd. Zo hebben 24 VvE’s een professioneel advies gekregen over de verduurzamingmogelijkheden en -kosten voor hun pand. Daarnaast zijn de energie- fixers (energiecoaches) langs geweest bij woningeigenaren en huurders. Tijdens hun bezoek gaven ze de bewoners advies en tips over energie besparen (gedragsverandering). Ook hebben ze direct kleine energiebesparende maatregelen (zoals tochtstrip en radiatorfolie) aangebracht.

2. Samen met het Regionaal Energieloket hebben we collectieve inkoopactie georganiseerd voor zonnepanelen, glas en isolatie en een hybride warmtepomp.

3. We hebben begin 2023 een Woningisolatieprogramma opgesteld. Hiermee zetten we in op het stimuleren, adviseren en ondersteunen van woningeigenaren en VvE’s bij het nemen van isolatiemaatregelen. Dit programma is medio 2023 vastgesteld door de raad. In de tweede helft van 2023 is ook de (subsidie)regeling vastgesteld en hebben we de uitvoeringsorganisatie ingericht.

4. Volgens de Wet natuurbescherming moeten de verblijfplaatsen van gebouwgebonden dieren beschermd worden. Daarom moeten gebouweigenaren onderzoek doen naar de aanwezigheid van deze diersoorten en maatregelen treffen om deze te beschermen, voordat ze dak- en spouwmuurisolatie (aan de buitenkant) aanbrengen. Dit vormt voor woningeigenaren vaak een grote drempel om hun woning te isoleren. Met een potentiescan hebben we in beeld gebracht welke gebouwgebonden diersoorten aanwezig kunnen zijn in het stedelijk gebied in Rijswijk. Dit is de eerste stap om een soortenmanagementplan (SMP)op te stellen voor de gehele gemeente. Hiermee kunnen we voor heel Rijswijk een gebiedsontheffing aanvragen om verduurzamingmaatregelen te treffen, zodat gebouweigenaren niet meer zelfstandig ecologisch onderzoek hoeven te doen.Het communicatietraject “Rijswijk schakelt over” hebben we uitgevoerd.

D. Betaalbaarheid eindgebruiker borgen

1. Het Rijk heeft een handreiking gemaakt over hoe gemeenten het begrip betaalbaarheid mee kunnen nemen in hun plannen. Bij het vaststellen van het wijkuitvoeringsplan/omgevingsplan moeten gemeenten nu beschrijven hoe zij rekening gaan houden met de te verwachte betaalbaarheid van de maatregelen.

2. Met ons Woningisolatieprogramma ondersteunen we inwoners ook financieel bij het isoleren van hun woning. In 2023 hebben we een subsidieregeling uitgewerkt en verschillende vormen van (proces)begeleiding ingericht om huiseigenaren te helpen bij het vinden van beschikbare (landelijke) subsidie- en financieringsmogelijkheden.

E. Ondersteunen lokale initiatieven

1. Met het Woningisolatieprogramma ondersteunen en faciliteren we woningeigenaren en VvE’s bij het isoleren van hun woningen. Met persoonlijk advies helpen we woningeigenaren en VvE’s op maat om de beste verduurzamingopties voor hun woning in beeld te brengen. Daarnaast kijken we welke subsidiemogelijkheden daartegenover staan. Zo zijn lokale initiatieven gestimuleerd.

2. Samen met de Rabobank hebben we ondernemers een gratis energiescan aangeboden.

3. Het European patent office (EPO) heeft ons benaderd om te kijken hoe zij met hun kennis bedrijven in Rijswijk kunnen ondersteunen bij de energietransitie.

F. Ontwikkelen van duurzame warmtenetten

1. Naar verwachting is pas medio 2024 duidelijk waaraan een uitvoeringsplan wettelijk gezien moet voldoen. Ook loopt het haalbaarheidsonderzoek naar het warmtenet nog.

2. We hebben voor een publiek warmtebedrijf (HVC) gekozen.

3. Met betrokken partijen hebben we een eerste aanzet gedaan voor een globaal plan van eisen voor het warmteoverdrachtsstation.

A. Stimuleren meer zon op daken

1. Samen met Regionaal Energieloket hebben we een collectieve inkoopactie georganiseerd. Hierbij hebben we ook voorlichting en ondersteuning gegeven bij de aanschaf van zonnepanelen.

2. Vanuit het programma verduurzaming gemeentelijk vastgoed hebben we voor 18 gemeentelijke panden in beeld gebracht wat de mogelijkheden zijn voor het opwekken van zonne-energie. Voor 2  panden – de Schilp en de Schouwburg – hebben we een verduurzamingplan opgesteld, waar zon op dak onderdeel van is.

B. Zon op overige ruimtes

1. We hebben meegedaan aan het rijksproject Opwek Energie op Rijksgronden (OER) A4. Omdat de verbreding van de A4 stil is komen te liggen door de stikstofproblematiek, is ook dit project stil gelegd.

 C. Overige acties

1. We zijn begonnen met programma verduurzaming gemeentelijk vastgoed. In 2023 hebben voor 16 gemeentelijke panden de mogelijkheden voor verduurzaming in kaart gebracht. 

2. We draaien mee in de Verkenning Aanlanding Wind op Zee (VAWOZ). Deze verkenning onderzoekt waar op het landelijke netwerk ruimte is voor de elektriciteit/waterstof die op zee is geproduceerd. Hier is veel ruimte voor nodig. Een van de te onderzoeken locaties is het 380 kV station in Wateringen. Hiermee komt de ruimte in Rijswijk automatisch ook in beeld.

1. Vanaf 1 januari is statiegeld ingevoerd op blikjes. Dit wordt via de supermarkten ingezameld. Voor voorlichting en communicatie zijn we aangesloten op de landelijke campagne.

2. Onze focus ligt op het beter scheiden van grondstoffen van afval. Alle inwoners moeten voorzieningen hebben om afval te kunnen scheiden. In juni hebben we een motie uitgevoerd om de invoering van omgekeerd inzamelen en afvalscheiden via minicontainers aan huis stop te zetten.

3. In december is vastgesteld dat plastic, metaal en drankkartons (pmd) voortaan bij het restafval ingezameld mag worden (nascheiding). Zo halen we binnen de huidige situatie betere inzamelresultaten. Daarnaast is vastgesteld dat we bij alle laagbouwwoningen gft-en en brongescheiden blijven inzamelen. Dit wordt vanaf 2024 (2e half jaar) ingevoerd.

4. De taakstelling uit de dienstverleningsovereenkomst van Avalex (2021) is in 2023 behaald. De kosten die we normaliter maken voor het ophalen van grofvuil aan huis, zijn gedaald met € 280.000. Hierdoor is de taakstelling grotendeels behaald

5. Om de hoeveelheid illegale dumpingen te verminderen, plaatsen we sinds 2022 containertuintjes of maken we gebruik van andere overlast beperkende maatregelen. De overlast en dumpingen verminderen, zolang deze maatregelen er zijn. Als we de tuintjes en/of maatregelen verplaatsen naar een andere hotspot, keert de overlast weer terug. Het effect is dus maar tijdelijk.

6. Rijswijk klimaatproof

   Ook in de toekomst wil Rijswijk een prettige, gezonde gemeente zijn met een aantrekkelijke leefomgeving. Daarom willen we wateroverlast en hittestress voorkomen en dragen we bij aan een goede waterkwaliteit. In 2023 is de ‘Rijswijkse Adaptiestrategie en Aanpak voor Klimaatverandering (RAAK) vastgesteld en in uitvoering genomen.

1. We hebben de nota Bouwstenen Omgevingsveiligheid opgesteld. Deze is ambtelijk vastgesteld door de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH), Veiligheidsregio Haaglanden en de Haaglanden gemeenten. In de nota staan keuzes en onderbouwingen voor regels die in het Omgevingsplan opgenomen kunnen worden.

2. In gesprekken met projectontwikkelaars en initiatiefnemers (in de Omgevingstafels) bespreken we kansen voor bijvoorbeeld geluidisolatie, energiebesparing en groene daken. In de omgevingtafels die tot nu toe zijn geweest, hebben we aandacht gevraagd voor deze aspecten.

3. We hebben een effectonderzoek naar milieuzones uitgevoerd. Op basis daarvan heeft de raad besloten voor de Prinses Beatrixlaan een milieuzone voor vrachtauto's en autobussen in te voeren. Daarnaast wordt de milieuzone Haagweg uitgebreid met autobussen. De voorbereidingen voor de invoering van milieuzones zijn in 2023 gestart. Ook zijn we in 2023 gestart met het onderzoek dat de gemeenteraad heeft gevraagd naar de invoering van een milieuzone voor scooter, brom- en snorfietsen.

4. We hebben een sloopregeling voor scooters, brom- en snorfietsen uitgewerkt.

5. In 2023 hebben we samen met het Stanislas-college en het Rijswijks Lyceum het project Samen  luchtkwaliteit meten op scholen uitgevoerd.

6. Het doorlopen van de geluidsaneringsprogramma’s om geluidsoverlast door wegverkeer te verminderen is in 2023 nog niet afgerond. De saneringsprogramma’s zijn vanwege een wettelijke verplichting gekoppeld aan het beheerplan wegen. 

7. In 2023 is de nota bodembeheer vastgesteld. Deze nota bevat gebiedsspecifiek beleid voor het faciliteren van grondverzet. De Omgevingsdienst Haaglanden hanteert deze nota om meldingen voor grondverzet te beoordelen. Met de Omgevingsdienst hebben we verdere werkafspraken gemaakt over het uitvoeren van de bodemtaken die -met inwerkingtreding Omgevingswet - van de provincie naar de gemeente zijn overgegaan. 

8. We hebben bij de volkstuinen een onderzoek gedaan naar lood in de bodem. Een tuin op het volkstuincomplex Lommerijck had onvoldoende bodemkwaliteit en is gesaneerd. De provincie ZuidHolland gaat de tuinen met ernstige bodemverontreiniging op het complex Ons Ideaal saneren.

1. We werken toe naar een circulaire economie, waarbij we duurzaam en toekomstbestendig inkopen.

   Hierbij moedigen we preventie van afval en het hergebruik van materialen aan.

2. In ons aanbestedingsbeleid wordt circulariteit -in elke zin des woords- uitgevraagd.

Bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties zijn medeverantwoordelijk voor de kwaliteit van de leefomgeving.

1. We werken gebiedsgericht. In de beleids- en uitvoeringsfase werken we van buiten naar binnen, we geven ruimte aan de inbreng van inwoners en werken constructief samen met bedrijven en maatschappelijke organisaties.

2. In 2023 hebben we vanuit gebiedsspecifieke thema’s integraal gewerkt aan de verbetering van de leefomgeving. Daar waar nodig hebben we een gebiedsprogramma of een plan van aanpak op maat ontwikkeld. We hebben 2 nieuwe Gebiedsregisseurs aangesteld die bekend zijn met de belangrijkste wijkontwikkelingen. Zij bouwen aan een vruchtbare werkrelatie met wijkpartners en inwoners.

Team Vergunningen speelt een rol bij het realiseren van een prettige woon- en leefomgeving.

Hier komen vergunningaanvragen en meldingen op grond van de Wet algemene bepalingen Omgevingswet (tot 1 januari 2024) en het Besluit Fysieke Leefomgeving binnen. Daarnaast komen hier vergunningsaanvragen, ontheffingsverzoeken en meldingen op grond van de APV en Bijzondere Wetten binnen. Als een aanvraag of melding voldoet aan de wetgeving en de lokaal vastgestelde kaders zoals bijvoorbeeld de welstandsnota, een bestemmingsplan of de APV, volgt er een positief besluit.

We hebben ons voorbereid op de nieuwe Omgevingswet en zijn in 2023 gestart met het uitwerken van de werkprocessen. We staan klaar om begin 2024 zowel onder het oude als het nieuwe wettelijke stelsel te werken. 

1. De invoering van de Omgevingswet staat gepland op 1 januari 2024. Het proces voor vergunningverlening is in de basis gereed. De komende jaren gaan we verfijnen met de ontwikkelingen in bijvoorbeeld de jurisprudentie en opgedane ervaringen binnen het nieuwe stelsel.

2. In de Omgevingswet staat de balans tussen het benutten en het beschermen van de fysieke leefomgeving centraal. Daarom gebruiken we de mogelijkheden van de Omgevingswet voor het verbeteren van onze leefomgeving en de bescherming van de gezondheid en veiligheid van onze inwoners. Bijvoorbeeld bij gebiedsontwikkelingen.

3. In 2023 hebben we een Plan van Aanpak voor de Omgevingsvisie vastgelegd en zijn we gestart met het werken aan een Rijswijkse Omgevingsvisie. Ook hebben we de uitgangspunten voor de transitiestrategie voor het Omgevingsplan Rijswijk vastgesteld.

4. In 2023 zijn we gestart met de Intake- en Omgevingstafel. Zo kunnen we het proces nog beter inrichten en de dienstverlening verder verbeteren binnen de Omgevingswetgedachte.