Het programma van werkzaamheden en uitgifte van bouwgrond voor voornamelijk verkoop van woningbouw, zoals dat is gepland en diende als onderlegger van de ramingen van de jaarschijf 2021 van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Negende herziening, 2021.

In het najaar van 2021 is de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Tiende herziening 2022 opgesteld. De hieruit volgende wijzigingen voor de Programmabegroting 2022-2025 zullen in de 1e halfjaarrapportage 2022 worden meegenomen.

Verwervingsactiviteiten worden nadrukkelijk afgestemd op de beoogde ontwikkeling van het gebied. Bij een grootschalige ontwikkeling, waarvan sprake is in RijswijkBuiten, is het doel om alle nog benodigde percelen te verwerven in een minnelijk traject.

Als onderdeel van de grondverwerving heeft de gemeente in 2018 ook het voormalig Koetshuis van de buitenplaats Sion verworven. Er wordt een onderzoek naar een bestemming van het Koetshuis als cultureel erfgoed verricht.

In 2021 zijn de laatste voor de exploitatie benodigde percelen in eigendom verworven. Voor de komende jaren binnen het exploitatiegebied resteert dan nog de overname van een gedeelte van de percelen die ProRail voor aanleg van de spoorverdubbeling heeft verworven.

De planning en de uitvoering van de werkzaamheden van bouw- en woonrijp maken zijn aangepast aan de uitgangspunten zoals opgenomen in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Negende herziening, 2021.

Ter hoogte van de Prinses Beatrixlaan ( tussen Sion en het Wilhelminapark/Parkrijk) is een fiets-voetburg gepland. Hiervoor is in de gemeentebegroting een krediet opgenomen. De plannen in deze omgeving zijn nu zover gevorderd dat in 2022, ook in samenhang met verkeersveiligheid, een afweging zal worden gemaakt tot realisatie van dit kunstwerk

Ter hoogte van het Wilhelminapark is een fietstunnel gepland. Hiervoor is in de gemeentebegroting een krediet opgenomen. De Metropoolregio draagt bij in deze investering. Bij het ontwerp zal behalve aandacht voor sociale veiligheid en optimale toegankelijkheid ook de optie van geschiktheid als voorziening/opgang voor een mogelijke toekomstige halteplaats RijswijkBuiten in beeld gebracht worden. De afweging tot realisatie wordt in 2022 in samenhang bekeken met het integraal mobiliteitsplan voor dit hele plangebied.

Voor de financiering van de voorbereiding en uitvoering van de plannen was een arrangement afgesloten. Het renterisico was tegen een vast rentepercentage van 3,78% afgedekt door derivaten met een looptijd tot 1 september 2020. Over 2021 bedroeg de gemiddelde rente ca. 0,46%. In de grondexploitatieberekening wordt VOOR 2022 rekening gehouden met een calculatietarief voor de rentekosten van ca. 0,33%.

De omgang met risico’s bij grondexploitaties is beschreven in de Nota Grondbeleid. Risico’s bij dit project kunnen zich voordoen op allerlei gebieden (o.a. politiek, bestuurlijk, maatschappelijk, economisch, wet- en regelgeving, samenwerking). Voor de kansen en bedreigingen van de gemeentelijke grondexploitatie is een risicoparagraaf opgesteld. Deze maakt deel uit van de grondexploitatie.

Risico’s zoals verwerkt in de toets op weerstandsvermogen

De gekwantificeerde risico’s binnen de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Tiende herziening, 2022 bedragen € 4,79 miljoen. Gelet op het negatieve exploitatieresultaat is hiervoor binnen de grondexploitatie geen dekking aanwezig. De Algemene reserve wordt ingezet als buffer.

Aanvullende algemene risico’s

In 2021 was sprake van oplopende inflatie. Deze ontwikkeling zien wij voortgezet in het eerste kwartaal van 2022. Dit kan een tijdelijk schokeffect zijn, maar kan ook langer aanhouden en leiden tot verdere kostenstijgingen. Onzeker is wat de nog te verwachten kostenstijgingen zijn binnen de grondexploitatie en daarmee de impact op het resultaat van de grondexploitatie.

De uitgifte van bouwgronden in RijswijkBuiten is nu voorzien in de periode tot en met 2026.

Conform Grondexploitatie Sion-’t Haantje Tiende herziening, 2022 worden er tot en met 2021 circa 2.097 bouwkavels in verkoop gebracht. De planning is gebaseerd op het sturen op woningaantallen (programma) en het realiseren van de geraamde grondopbrengsten.

Naast de twee geplande scholen wordt de huidige tijdelijke school in Sion, als gevolg van een groter leerlingaantal dan gepland, voor een langere periode aangehouden. In Parkrijk is langs de Laan van ’t Haantje eveneens een tijdelijke school in gebruik. De aldaar geplande woningbouw is uitgesteld.

Om de afzet van bouwgrond voor bedrijven te stimuleren wordt het komende jaar onderzocht of, in navolging van de woningbouwstimulering door middel van erfpacht, dit instrument ook voor bedrijventerreinen in RijswijkBuiten ingezet kan worden.

Rijswijk heeft als doel om van RijswijkBuiten een van de meest duurzame uitbreidingswijken van Nederland te maken. Onderdeel van deze ambitie is het beïnvloeden van de vervoerswijze. Hierbij wordt ingezet op een verschuiving van autogebruik naar duurzamere vormen van vervoer, zoals fietsen en openbaar vervoer. Zeker bij nieuwbouw op deze schaal is dat goed aan de voorkant te organiseren. De nabijheid van de bestaande stations Rijswijk en Delft en de (fiets)verbindingen naar die stations toe en het beter benutten daarvan is waar mede op wordt ingezet. Tevens wordt meegewerkt aan het doen van onderzoek in samenwerking met MRDH naar een halteplaats (op langere termijn) voor dit gebied.

Voor het deelgebied Parkrijk is in lijn met bovengenoemde ambities een parkeerconcept opgesteld, waarbij lager autobezit wordt gestimuleerd door het aanleggen van “mobi-punten” op verschillende locaties in de wijk. Op deze locaties worden op termijn niet alleen deelauto’s aangeboden, maar ook deelbakfietsen en elektrische deelscooters. Op deze manier worden nieuwe bewoners gestimuleerd om een (tweede) auto niet aan te schaffen, omdat alternatieve vervoermiddelen in de wijk aanwezig te zijn die het bezit van een (tweede) auto overbodig maken.

In de paragraaf Financiering is de invloed van RijswijkBuiten op de hoge netto schuldquote van de gemeente opgenomen. Doelstelling is om deze schuldquote snel omlaag te brengen.

De boekwaarde is in 2021 met € 12,83 miljoen verlaagd. Voor 2022 wordt in de Tiende herziening, 2022 een verlaging van de boekwaarde met € 11,99 miljoen verwacht.

Ondanks dat de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Zevende herziening, 2019 door de gemeenteraad in juni 2019 was vastgesteld met een op eindwaarde sluitende grondexploitatie (geen verlies geraamd) wordt de doelstelling van een op eindwaarde sluitende grondexploitatie, als gevolg van de hierboven vermelde ontwikkelingen nog niet gehaald.

Op advies van de accountant is bij het in september 2019 vaststellen van de gemeentelijke jaarrekening 2018 een verliesvoorziening gevormd. Dit is in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Achtste herziening, 2020 ook verwerkt.

In de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Tiende herziening, 2022 wordt uitgegaan van een benodigde verliesvoorziening van € 3,48 miljoen.