Toelichting op de gemeenschapppelijke regelingen

Overzicht Gemeenschappelijke regelingen

Naam

GGD en Veilig Thuis Haaglanden

Vestigingsplaats

Den Haag

Doel/Openbaar Belang

Op grond van de Wet publieke gezondheid zorg dragen voor de instelling en instandhouding van één regionale gezondheidsdienst in die regio. Op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 zorg dragen voor een regionaal advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. De regeling behartigt de belangen van de gemeenten op het terrein van het bevorderen, beschermen en bewaken van de publieke gezondheid en de aanpak huiselijk geweld.

Ontwikkelingen GGD en Veilig Thuis Haaglanden

Sinds 2023 is COVID-19 geen A-ziekte meer. De GGD voert nog wel najaarscampagnes om vervolgprikken aan te bieden aan kwetsbare doelgroepen. De GGD let ook sterk op de gevolgen op lange termijn van het coronavirus. Dit betreft dan met name de gevolgen van long-COVID en de negatieve effecten van de lockdowns op de mentale gezondheid. In het najaar van 2023 heeft de GGD een rapport gepubliceerd over de relatief slechte luchtkwaliteit van regio Haaglanden. GGD is voornemens om samen met de gemeenten in de regio lokale en regionale maatregelen te nemen om de luchtkwaliteit in de regio te verbeteren. Dit moet de gezondheid ten goede komen. De GGD wil sterk bijdragen aan een gezonde generatie in 2050. De GGD doet dit vooral als (1) voorvechter gelijke kansen op gezondheid, (2) adviseur gezonde leefomgeving, (3) regionale partner acute problemen gezondheid, (4) veilig vangnet en (5) deskundige, proactieve organisatie. De GGD wil ook bijdragen aan een betere verbinding tussen het zorgdomein en het sociale domein. Veilig Thuis Haaglanden heeft in 2023 goede stappen gezet in het terugdringen van de wachttijd. Ook is de personele bezetting beter op orde en is er een positieve ontwikkeling doorgemaakt in het werven en behouden van personeel. Er is altijd prioriteit aan meldingen die acute aandacht nodig hebben vanwege signalen van acute onveiligheid in relatie tot huiselijk geweld en/of kindermishandeling. Er is verder gewerkt aan het versterken van de lokale teams middel het plan "Samenwerken aan een veilig thuis voor iedereen" om zo het kennisniveau van huiselijk geweld en kindermishandeling te vergroten.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

De GGD blijft een belangrijke partner bij huidige of nieuwe pandemieën. In deze situatie kan de uitvoeringsorganisatie weer opschalen. Voor wat betreft Veilig Thuis heeft de organisatie over het hele jaar bekeken te maken met een fluctuerend aantal adviesaanvragen en blijft er een krapte op de arbeidsmarkt bestaan, waardoor de wachttijd gedurende het jaar kan oplopen. De afgelopen jaren is de rijksbijdrage aan de GGD vanwege het coronavirus afgenomen en moet de GGD meer terugvallen op de bijdragen van de deelnemende gemeenten. Daarnaast worden er meer taken door de GGD lokaal afgenomen in plaats van via de gemeenschappelijke regeling. Dit verhoogt de administratieve lasten van de GGD.

Doelstelling/taakstelling

Programma Sociaal Domein Preventieve gezondheidszorg en het voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

726.000

2.493.000

n.v.t.

n.v.t.

Resultaat 2022

125.000

Financieel belang

3%

Omvang van de bijdrage

1.312.000

Naam

Industrieschap De Plaspoelpolder

Vestigingsplaats

Rijswijk

Doel/Openbaar Belang

Het IPP heeft tot taak het aanleggen en exploiteren van bedrijfsterreinen, waaronder alles is begrepen hetgeen met deze aanleg en exploitatie samenhangt, alsmede het stichten en exploiteren van bedrijfsgebouwen onder de noemer herstructurering.
- Ontwikkeling en uitgifte bedrijventerreinen regio Haaglanden.
- Herstructurering bedrijventerreinen.
- Faciliteren regionale samenwerking bovengenoemde zaken.

Ontwikkelingen

In 2024 wordt de GR gewijzigd in lijn met de WGR uit 2022. Dit traject is in 2023 gestart.
Het IPP geeft verdere uitvoering aan de Investeringsagenda met betrekking tot de Plaspoelpolder Middengebied in Rijswijk en de Westvlietweg in Den Haag.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

Rijswijk participeert voor 50% risicodragend in de exploitaties van het Industrieschap de Plaspoelpolder. De verkoop van bouwkavels en verhuur/verkoop bedrijfspanden is onderhevig aan de marktcondities.

Doelstelling/taakstelling

Programma Economie en Werken.

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

13,1 miljoen

13,4 miljoen

Vreemd vermogen

n.v.t.

n.v.t.

Resultaat 2023

408.796

Financieel belang

50%

Omvang van de bijdrage

n.v.t.

Naam

Afvalinzameling Avalex

Vestigingsplaats

Den Haag

Doel/Openbaar Belang

Het bedrijf heeft tot doel het zo effectief en efficiënt mogelijk uitvoeren van de zorgplicht van de deelnemers voor de inzameling en verwerking van grondstoffen en restafval.

Ontwikkelingen

Avalex werkt samen met de deelnemende gemeenten aan een open en transparante Dienstverleningsovereenkomst (DVO) en inkoop. Tevens worden er gezamenlijke inspanningen geleverd om de hoeveelheid restafval af te laten nemen. De markt voor het verwerken van afvalstoffen/grondstoffen blijft in beweging. De verwachte hogere verwerkings- en verbrandingskosten van het huishoudelijk afval en de lagere opbrengsten voor grondstoffen zijn verwerkt in de begroting. Daarnaast verzorgt Avalex vanaf 2022 de afhandeling van de subsidies van Nedvang voor het recyclen van plastic, metaal en drankkarton-afval (PMD) voor de gemeenten. De mutaties die hieruit voortkomen, namelijk tegenover uitgaven staan subsidie ontvangsten, zijn eveneens verwerkt in de begroting. In 2023 is er ook werk verzet op het huisvestingsdossier van Avalex, waarbij kantoorpersoneel (mogelijk) wordt verplaatst naar één locatie in plaats van de huidige twee locaties. Dit wordt vervolgd na 2023.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

De ontwikkeling van hogere afvalverwerkingskosten en de lagere opbrengst van pmd brengen een risico met zich mee.
De garantstelling van Avalex bij HVC heeft geen gevolgen voor de financiële positie van de gemeente Rijswijk. De garantstellingsprovisie (ca. 140.000 per jaar) heeft een positief effect op de begroting.

Doelstelling/taakstelling

Programma Wonen en Leven - Afvalinzameling,

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1-2022)

Eindstand (31-12-2022)

Eigen vermogen

6,2 miljoen

7,8 miljoen

Vreemd vermogen

35,8 miljoen

38,7 miljoen

Resultaat 2022

2,06 mln.

Financieel belang

17,73% van de omzet

Omvang van de bijdrage

7,9 miljoen

Naam

Veiligheidsregio Haaglanden

Algemene informatie

De Veiligheidsregio Haaglanden (hierna: VRH) behartigt de belangen van de gemeente op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing, en geneeskundige hulpverlening.
De VRH bevordert de veiligheid en gezondheid van allen die zich in het gebied van de regio Haaglanden bevinden door de samenwerking tussen burgers, private en publieke partijen te stimuleren en te faciliteren.

Vestigingsplaats

Den Haag

Doel/Openbaar Belang

De doelstelling is verwoord in artikel 2, lid 3 van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Haaglanden 2016. “De Veiligheidsregio Haaglanden behartigt de belangen van de gemeenten op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing, en geneeskundige hulpverlening.”

Ontwikkelingen

De ingezette koers van de brandweer van afgelopen jaren focust op het leveren van zorg op maat, op basis van de hulpvraag, maatschappelijke ontwikkelingen én met inachtneming van de mogelijke risico’s. Deze koers is in 2023 voortgezet. Verder volgt de VRH de ontwikkelingen die volgen uit de focus van de komende kabinetsperiode op het realiseren van een toekomstbestendig, samenhangend stelsel voor de crisisbeheersing en brandweerzorg. Daarnaast hebben de uitkomsten van de evaluatie van de Wet Veiligheidsregio’s een invloed op de VRH. De GHOR heeft zich in 2023 in het kader van het GHOR meerjaren-beleidsplan 2021-2025 ook op het thema “verbreden van het netwerk” gericht. Dit wordt na 2023 vervolgd.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

Risico’s normale bedrijfsuitoefening; politiek- bestuurlijke risico’s.

Doelstelling/taakstelling

Programma openbare orde en veiligheid – VRH.

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

4,1 miljoen

6,2 miljoen

Vreemd vermogen

111,1 miljoen

111,8 miljoen

Resultaat 2022

3.585.000

Financieel belang

5%

Omvang van de bijdrage

5.033.721

Naam

Omgevingsdienst Haaglanden

Vestigingsplaats

Den Haag

Doel/Openbaar Belang

De milieuproblemen en uitdagingen in de regio Haaglanden worden aangepakt door intensieve samenwerking tussen de betrokken overheden. Negen Haaglanden gemeenten hebben de uitvoering van milieu vergunningverlening, toezicht en handhavingstaken ondergebracht bij de Omgevingsdienst Haaglanen, waardoor expertise kan worden gebundeld. Ook de gemeente Rijswijk heeft een aantal milieutaken ondergebracht bij de Omgevingsdienst Haaglanden. De Omgevingsdienst Haaglanden is namens de gemeente Rijswijk verantwoordelijk voor de uitvoering van taken op het gebied van milieuvergunningverlening, -toezicht en -handhaving. Ook kan de ODH op verzoek van de gemeente optreden als specialistisch milieuadviseur op het gebied van ruimtelijke ordening en kan deze dienst de gemeente adviseren bij de beleidsontwikkeling en uitvoering.

Ontwikkelingen

Het jaar 2023 heeft zich gekenmerkt door de voorbereiding op de Omgevingswet, de intensivering van het toezicht op energiebesparing, de versterking van het VTH-stelsel, de blijvende aandacht voor de wet Natuurbescherming en het opstellen van het Koersplan. Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. Deze wet geldt voor alle inwoners, organisaties en bedrijven in Nederland. De Omgevingswet bundelt en vereenvoudigt de regels en heeft betrekking op onder andere het milieu, bodem, water, wegen, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

Voor risico’s die bekend zijn, worden bestemmingsreserves gevormd. Daarnaast wordt een weerstandsvermogen aangehouden tot 5% van de structurele lasten. Als er risico’s zijn waar niet in voorzien is, en waarvoor het weerstandsvermogen ontoereikend is, dan kan de gemeente uit hoofde van deelname in de gemeenschappelijke regeling voor ongeveer 3% worden aangesproken.

Doelstelling/taakstelling

Programma Wonen en Leven - milieuvergunningen & advies.
Programma Openbare orde en veiligheid - toezicht & handhaving.

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

1,8 miljoen

2,9 miljoen

Vreemd vermogen

17,4 miljoen

16,8 miljoen

Resultaat 2022

1.461.555

Financieel belang

3%

Omvang van de bijdrage

792.039

Naam

Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden (voorheen Inkoopbureau H10)

Vestigingsplaats

Den Haag

Doel/Openbaar Belang

Samenwerking gericht op inkoop van specialistische jeugdzorg voor de H10 Gemeenten. Jeugdigen/ gezinnen (passende) zorg bieden.

Ontwikkelingen

De werkzaamheden van het Servicebureau zijn in 2020 voor onbepaalde tijd verlengd. Belangrijkste onderdelen van de uitvoering betreft de contractering van aanbieders die jeugdhulp leveren aan jeugdigen uit de deelnemende gemeenten, contractmanagement met deze aanbieders, de controle op de declaraties van de aanbieders, de verantwoording daarvan en de data-analyse.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

Politiek bestuurlijke risico’s voor de gemeente:
In het kader van de verplichting vanuit het Rijk om regionaal samen te werken is de gezamenlijk inkoop ondergebracht in een zelfstandig servicebureau. Positieve effecten zijn onder andere risico- en aansprakelijkheidsspreidingen en schaalvoordeel. Door regionale samenwerking middels een servicebureau heb je als gemeente minder zeggenschap. Terugtredende deelnemers of het niet doorzetten van het Servicebureau hebben een risico voor de continuïteit ervan. Er zijn ook risico’s die voortvloeien uit rechtsgedingen als gevolg van handelen van het Servicebureau H10. De kosten voortvloeiend uit het inkooptraject zijn niet verwerkt in de begroting 2023 (vallen nu onder de regiobegroting). Eventuele financiële gevolgen hiervan komen in een alsdan te publiceren herziening van de begroting aan de orde.

In juni 2023 is de Hervormingsagenda Jeugd 2022-2028 vastgesteld. De Hervormingsagenda richt zich op de verbetering van de jeugdzorg en financiële beheersbaarheid van de uitgaven.

Doelstelling/taakstelling

Programma Sociaal domein

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

84.000

122.000

Vreemd vermogen

n.v.t.

n.v.t.

Resultaat 2022

37.000

Financieel belang

5%

Omvang van de bijdrage

248.995 (excl. kosten voortvloeiend uit inkooptraject).

Naam

MRDH (Metropoolregio Rotterdam Den Haag)

Vestigingsplaats

Rotterdam

Doel/Openbaar Belang

Het verbeteren van de bereikbaarheid, het versterken van het economisch vestigingsklimaat en het stimuleren van werkgelegenheid binnen de metropoolregio Rotterdam - Den Haag. De MRDH is opdrachtgever voor het openbaar vervoer in de regio.

Rol van de gemeente t.o.v. de
verbonden partij

Gemeente Rijswijk is samen met 20 andere gemeenten partner in de gemeenschappelijke regeling. De uitgaven voorde programma’s Exploitatie verkeer en openbaar vervoer en Infrastructuur verkeer en openbaar vervoer worden gedekt uit de Brede Doeluitkering (BDU) en andere rijksgelden. Daarnaast betalen gemeenten een inwonersbijdrage, waaruit activiteiten voor het (in verhouding geringe) programma Economische vestigingsklimaat worden gedekt.

Ontwikkelingen

MRDH heeft in mei 2023 de nieuwe strategische agenda vastgesteld. Vanuit zes opdrachten wordt gewerkt aan vier regionale opgaven (groei, vernieuwen, versterken en herstel van de regio). De begroting 2024 is aangepast op deze nieuwe agenda.
De Wet gemeenschappelijke regelingen is gewijzigd, De Gemeenschappelijke Regeling MRDH wordt hier op aangepast. Dit traject moet medio 2024 zijn afgerond. Het betreft met name technische wijziging. In 2024 wordt de MRDH geëvalueerd. Daaruit komen mogelijk meer beleidsrijke wijzigingen van de gemeenschappelijke regeling.
De grote uitdaging ligt bij het openbaar vervoer. Het aantal reizigers in het OV heeft zich na de corona nog niet volledig hersteld terwijl de kosten voor het openbaar vervoer stijgen. Samen met de concessiehouders (vervoerbedrijven) en ook het Rijk (financier) wordt gezocht naar oplossingen.

Risico's (financieel, bestuurlijk)

De risico’s die samenhangen met de taken voor het versterken van het economisch vestigingsklimaat kunnen alleen met eigen weerstandscapaciteit van de MRDH worden afgedekt. In een uitgevoerde financiële risicoanalyse (2015) is het risico bepaald van het eventueel wegvallen van een deel van de inwonerbijdragen. Dit risico is met de vaststelling van zogenaamde uittreedregels komen te vervallen. Het aanhouden van een aparte reserve is daardoor niet meer nodig.
De risico’s die samenhangen met de activiteiten voor verkeer en vervoer worden allereerst opgevangen met een risicobuffer die binnen de projecten, waarbij financiële risico’s worden geïdentificeerd, wordt aangehouden. Wanneer deze risicobuffer niet afdoende is, worden de BDU-middelen aangesproken. Dit heeft tot gevolg dat andere bestedingen ten laste van de BDU-middelen lager worden en/of vertragen.
Daarnaast zijn er risico's met lage kans in verband met de financiering van de OV bedrijven.

Doelstelling/taakstelling

De doelen van de MRDH zijn in de strategische agenda samengevat in zes opdrachten:
1. Investeren in de bereikbaarheid om de inwonersgroei in de regio te faciliteren
2. Toekomstbestendige economie faciliteren
3. Actieve en collectieve vormen van mobiliteit stimuleren
4. Vernieuwen van werklocaties
5. Versterken van het regionale mobiliteitsnetwerk
6. Herstellen van het OV-systeem

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

32,5 miljoen

33,8 miljoen

Naam

Bedrijfsvoeringsorganisatie Delft-Rijswijk

Vestigingsplaats

Delft

Doel/Openbaar Belang

Samenwerking Delft-Rijswijk op IT beheer (bedrijfsvoering).

Rol van de gemeente t.o.v. de
verbonden partij

GR en gemeente staan samen aan de lat

Ontwikkelingen

De evaluatie door Twijnstra en Gudde is eind 2023 opgestart en wordt 2024 afgerond. De verwachte conclusie van de evaluatie: voorzetten van de samenwerking aan de hand van het bij de vorige evaluatie opgestelde bedrijfsplan waarbij de focus dient te liggen op het optimaliseren van de samenwerking. Zoals in het bedrijfsplan benoemd, is er een nieuwe Dienstverleningsovereenkomst (DVO) inclusief nieuwe grondslagen voor de verrekking van de kosten welke vastgelegd zijn in het Dossier financiele afspraken (DFA).

Risico's (financieel, bestuurlijk)

Risico’s betreffende normale bedrijfsuitoefening.

Doelstelling/taakstelling

Overhead / Paragraaf Bedrijfsvoering.

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Financiële gegevens

Beginstand (1-1)

Eindstand (31-12)

Eigen vermogen

n.v.t.

n.v.t.

Vreemd vermogen

n.v.t.

n.v.t.

Resultaat 2022

-

Financieel belang

50,0%

Omvang van de bijdrage

2.764.552

Indien de financiële gegevens 2022 betreft, zijn de jaarcijfers 2023 nog niet vastgesteld tijdens het samenstellen van onze jaarstukken.