Context

Macro economische ontwikkelingen:

De huidige turbulente economische en geopolitieke situatie vraagt dat we als gemeente wendbaar en weerbaar zijn. In Nederland is de inflatie over 2022 uitgekomen op 10% en werd de toelevering van verschillende materialen verstoord. De centrale banken verhoogden de rente om de inflatie te beteugelen. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor grote projecten en investeringen, ook in Rijswijk.

In deze omstandigheden is ook het aantal Nederlandse huishoudens met een laag inkomen voor het eerst in vier jaar gestegen. Het kabinet heeft maatregelen getroffen om de stijgende armoede tegen te gaan. Naast tijdelijke maatregelen op de hoge energieprijzen zijn het minimumloon, de bijstand, de WW en de AOW verhoogd. In Rijswijk is de uitbetaling van de energietoeslag voor 4.100 inwoners voortvarend uitgevoerd. Ook is het Serviceteam Geldzaken van start gegaan om inwoners te ondersteunen.

Financieel beeld jaarrekening

Het financieel resultaat van Rijswijk over 2022 is ruim € 11 mln. negatief

Het jaar 2022 wordt afgesloten met een negatief resultaat van € 11,6 mln., het begrote saldo na wijzigingen van de 2^e halfjaarrapportage was € 4,0 positief. Het belangrijkste negatieve effect ontstaat door stortingen in de voorzieningen voor de grondexploitatie Rijswijk Buiten (€ 17,3 mln.) en juridische risico’s (€ 2,5 mln.).

Het programma Wonen en Leven sluit hierdoor met een nadelig saldo van € 21 mln. Deze negatieve ontwikkelingen worden gedeeltelijk gecompenseerd door extra middelen van het rijk uit de decembercirculaire (€ 3,6 mln.) en onderschrijdingen bij alle andere programma’s.

Rijswijk Buiten

De boekwaarde van Rijswijk Buiten is per balansdatum afgenomen tot ruim € 110 mln. De economische omstandigheden maakten een storting in de verliesvoorziening van € 17,3 mln. noodzakelijk. De oorzaken zijn hogere prijzen voor arbeid, grondstoffen en materialen en de opgelopen rente. Door deze oorzaken verslechtert de betaalbaarheid van nieuwbouwwoningen en staan de opbrengsten onder druk. Opgemerkt wordt dat de toevoeging aan de verliesvoorziening een momentopname is, gebaseerd op inschattingen van de toekomst. Bij volgende herzieningen kan het opnieuw mee- of tegenvallen.

Financiële verhouding met het rijk

Het kabinet sleutelt nog steeds aan de nieuwe financieringssystematiek voor gemeenten, de invoering is doorgeschoven naar 2027. Het budgettaire beleid voor tijdelijke vraagstukken wordt door het rijk realistisch vormgegeven. Voorbeelden daarvan zijn de Tozo en NOW regeling (corona maatregelen), de energietoeslag en de specifieke uitkering voor opvang van Oekraïners. De middelen die we hiervoor van het rijk ontvingen zijn toereikend voor uitvoering van de taken.

Toch geldt dat niet voor alle regelingen. De forse toename van het aantal SPUK-regelingen blijkt geen positieve ontwikkeling voor de financiële verhouding met het rijk. Daarnaast is de structurele financiering voor de gemeente helaas (nog) niet toereikend. Doordat een aanzienlijk deel van de extra rijksmiddelen alleen voor de huidige kabinetsperiode is toegezegd, is er na 2025 onzekerheid over het financieel kader. De contouren van de nieuwe financieringssytematiek voor gemeenten zijn duidelijk, maar er moet ook nog veel uitgewerkt worden. De invoering van de nieuwe bekostiging is doorgeschoven naar 2027, VNG en rijk werken intussen verder aan de uitwerking van een voorspelbare, gezonde en duurzame financiële verhouding tussen gemeenten en het rijk.

Financiële gezondheid van de gemeente is robuust, maar algemene reserve krijgt een tik

Het resultaat over 2022 bedraagt € 11,6 mln. negatief. Dit zal in 2023 ten laste van de algemene reserve worden gebracht, die daardoor op € 20 mln uitkomt. De financiële gezondheid is robuust en voldoet nog steeds aan de doelstellingen van een financieel neutraal profiel, maar de algemene reserve krijgt een tik. In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing is dit verder uitgewerkt. De huidige ontwikkelingen onderstrepen het belang van een weerbare en wendbare financiële huishouding.

Gezonde groei

Naast alle bijzondere ontwikkelingen in de wereld en in Nederland heeft Rijswijk in 2022 geïnvesteerd in het mooier en beter maken van de stad en aan een betere dienstverlening aan de inwoners, bedrijven en organisaties. Ondanks de uitdagende omstandigheden en het tegenvallende financiële resultaat over 2022 werken we gestaag verder aan de Gezonde Groei van Rijswijk.

.